Skip to ContentSkip to Navigation
Over ons Faculteit Religie, Cultuur en Maatschappij Nieuwsarchief Nieuws in 2010

‘Succes vroege kerk sprak niet vanzelf’

Nederlands Dagblad | redactie kerk | 30 januari 2010

GRONINGEN - Het christendom was een ,,unieke en hoogst aantrekkelijke godsdienst'' in het oude Romeinse Rijk, maar dat het zou uitgroeien tot de invloedrijkste godsdienst van Europa, is allerminst vanzelfsprekend.


,,Wat er zonder Constantijn zou zijn gebeurd, is de vraag. En in het Oosten heeft de islam het gewonnen; het nieuwe geloof was dus veel kwetsbaarder dan zijn vroege martelaren misschien dachten.'' Dat betoogde prof. Jan Bremmer gisteren bij zijn afscheid als hoogleraar godsdienstwetenschap in Groningen.
Pure levensstijl
Bremmer ging diverse factoren na om het 'succes' van het vroege christendom te verklaren. Christenen vielen op door hun ,,pure'' levensstijl en deden aan liefdadigheid. Onderlinge contacten zorgden voor een gevoel van eenheid in het pluriforme Romeinse Rijk. Ook de inhoud van het christelijk geloof was bijzonder: het ging over een God die als een Vader van zijn kinderen hield; en het geloof gaf martelaren troost - ze zouden na hun dood naar God gaan en Hij zou over hun vijanden oordelen.

Bremmer besprak ook de verdeeldheid in het vroege christendom. Het lijdt voor hem geen twijfel dat de ,,orthodoxie'' al eind tweede eeuw het pleit had gewonnen - ook al waren er alternatieve evangeliën en tal van afwijkende groeperingen.

Bremmers vader was vrijgemaakt-gereformeerd predikant; zelf ontwikkelde hij zich in meer vrijzinnige richting. Gisteren zei hij dat zijn toehoorders vast niet allemaal blij zouden zijn dat het christendom zo invloedrijk is geworden. ,,Sommigen van u zijn gelovig, anderen twijfelaars, misschien de meesten van u ongelovig. Maar we zijn allemaal in zekere zin cultuurchristenen, die veel te danken hebben aan het christelijk erfgoed. Dat erfgoed verdient het vandaag bewaard en bestudeerd te worden.'' In het Reformatorisch Dagblad zei Bremmer gisteren te betreuren dat de studie theologie steeds meer terrein verliest aan ,,religiestudies''.

© Nederlands Dagblad

Laatst gewijzigd:08 augustus 2023 12:17