Hoogtepunten uit de Bibliotheca Italiana

De UB huisvest sinds 1961 een collectie Italiaanse boeken die zij in bruikleen heeft van de afdeling Groningen van de Società Dante Alighieri. Deze collectie omvat circa 900 boeken en een omvangrijke verzameling tijdschriften en bloemlezingen, met name uit de fascistische periode in Italië. Deze unieke collectie fascistische brochures, bibliografische en kritische tijdschriften, politieke pamfletten en periodieken schetst een duidelijk beeld van hoe de fascistische ideologie in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw het culturele klimaat in Italië heeft bepaald. Een paar voorbeelden laten zien hoe divers deze collectie is.

Benito Mussolini

In de kluis van de afdeling Bijzondere Collecties van de Bibliotheek wordt een exemplaar bewaard van Benito Mussolini’s  La Nazione di Fronte a Se Stessa , met een gepubliceerde versie van de inaugurele rede die hij op Hemelvaartsdag (dell’ Ascensione) hield. Mussolini hield de toespraak in 1927 als nieuwe regeringsleider.

In deze toespraak sprak Mussolini over thema’s als het geboortecijfer, het moederschap, de 'bescherming van het ras', de strijd tegen het antifascisme en  'de grootsheid van Italië'. In zijn toespraak sprak hij over zijn ambities om van Italië een wereldrijk te maken. Hij wilde een nieuw type Italiaanse man creëren – l’italiano guerriero oftewel 'de krijgshaftige Italiaan' – en wilde de Italiaanse natie verheffen tot een wereldrijk. Om dat doel te bereiken, wilde hij dat de bevolking zou toenemen, wilde hij toezicht uitoefenen op gezinskernen en normen opleggen aan het moederschap. Mussolini was vóór grote gezinnen en vond dat vrouwen voorbestemd waren om volgzaam te zijn, kinderen te baren en te zorgen. Mannen die zich onthielden van seksuele activiteiten in het huwelijk, of zich zelfs tegen het huwelijk verzetten, werden beschouwd als deserteurs.

Een interessant aspect van deze publicatie is dat het de enige is met aantekeningen in de kantlijn die ik tijdens mijn onderzoek ben tegengekomen. De identiteit van de oorspronkelijke eigenaar is onbekend, maar uit deze aantekeningen blijkt dat hij of zij een fervent voorstander was van Mussolini’s fascisme:

Fascistische tijdschriften

De Bibliotheca Italiana bevat ook exemplaren van tijdschriften uit de fascistische periode. In het volgende deel van deze tentoonstelling zal ik dieper ingaan op één daarvan: Critica Fascista.Pègaso (1929-1933), by Ugo Ojetti