Een belangrijk kenmerk van het bedrijfsleven vandaag de dag is een sterke mate van integratie, zowel binnen bedrijven als tussen de schakels van logistieke ketens. Omdat bedrijven steeds meer de nadruk leggen op lean, efficiënter zijn gaan werken en - onder meer door de crisis - hun voorraden hebben gereduceerd, zijn de buffers in de ketens sterk verlaagd. Het gevolg is dat een verstoring in één van de schakels sneller en heviger door kan werken in de rest van de keten. De meest aansprekende voorbeelden zijn natuurrampen, rellen en stakingen, maar ook een haperende productielijn of vertraagd transport kan voor een verstoring zorgen.
Dergelijke verstoringen vragen om een directe oplossing en ingreep, waarbij veelal extra mensen, middelen en materialen ingezet moeten worden om nadelige consequenties te beperken. In het ergste geval kan de continuïteit van de bedrijfsvoering in gevaar komen. Voor bedrijven is het dus zaak om de impact van verstoringen te reduceren. Dat kan door eventuele verstoringen zo snel mogelijk te verhelpen, maar ook door de ernst van de gevolgen te beperken. De vraag is hoe bedrijven dat kunnen realiseren zonder de buffers weer te vergroten.
Multidisciplinair onderzoek
Dit onderzoek wordt uitgevoerd vanuit de vakgroepen Operations en het Centre for Operational Excellence (COPE), samen met de vakgroep Organisational Behaviour & Human Resource Management (HRM & OB) van de Rijksuniversiteit Groningen. Het is een vierjarig onderzoeksproject met als doel om de veerkracht (resilience) van bedrijven te versterken zonder in te boeten aan efficiëntie. Het gaat om een multidisciplinair onderzoek waarin kennis van supply chain management wordt gecombineerd met inzichten uit de gedragswetenschappen, met name over de besluitvorming in groepen. Het belang daarvan blijkt uit het voorbeeld van een leverancier die een verstoring signaleert en daardoor mogelijk zijn leververplichtingen aan een belangrijke klant niet kan nakomen. Moet de leverancier de mogelijke leverproblemen direct melden aan de klant of kan hij beter wachten totdat zeker is dat hij niet kan leveren? Behalve formele bestaan er ook informele contacten in ketens die van invloed kunnen zijn op het verloop van verstoringen.
Het onderzoeksproject omvat twee doelen:
- Resilience is tot nu toe voornamelijk bekeken vanuit het perspectief van een enkele organisatie, maar niet of nauwelijks op het niveau van een supply chain. Daarom onderzoeken we in eerste instantie hoe verstoringen zich verspreiden door de hele keten en hoe we ketens kunnen inrichten zodat ze minder kwetsbaar zijn?
- Hoe reageren de diverse beslissers vanuit de diverse ketenpartners om gezamenlijk de verstoringen in de supply chain snel en adequaat op te lossen? En welke beslissingsprocessen en –structuren zijn daarvoor geschikt?
Het onderzoek geeft onder meer antwoord op de vraag of bedrijven vanuit efficiëntie-oogpunt beter kunnen kiezen voor één leverancier (single sourcing) of om risico's te beperken beter meerdere leveranciers kunnen inschakelen (multiple sourcing). Een andere vraag is of beslissingen het beste op decentraal niveau of op centraal niveau in de vorm van 'control towers' kunnen worden genomen?