Een van de eerste vakken die je volgt bij de studie Nederlandse Taal en Cultuur is het vak Literaire tekstinterpretatie. Gedurende dit vak houd je je voornamelijk bezig met het analyseren en interpreteren van verhalen en gedichten. Het fungeert als basis voor de letterkundige vakken die daarna komen. Dit vak was niet alleen heel inspirerend, maar voelde voor mij ook als een bevestiging dat ik bij deze studie op de juiste plek zit. 

Handvatten om een tekst te analyseren 

Wat is Literaire tekstinterpretatie eigenlijk? Tijdens literaire tekstinterpretatie speur je naar wat een literaire tekst zou kunnen betekenen. Een gedicht of verhaal dat op het eerste gezicht heel mysterieus en onbekend lijkt, wordt ineens een stukje toegankelijker door de handvatten die je krijgt om een tekst te leren analyseren. Als je met kennis van vertelperspectieven kan constateren dat er sprake is van een personale vertelsituatie, weet je dat er in het verhaal nergens sprake zal zijn van vertellersinvloed. Hierdoor kan je verklaren waarom het tijdens het lezen soms lijkt alsof er helemaal geen verteller is en dat je de indruk krijgt dat het verhaal zichzelf vertelt. Dit vak vertrok dus vanuit een theoretisch uitgangspunt en we gingen er in de praktijk mee aan de slag. De teksten kwamen hierdoor echt tot leven. 

Een eigen toneelbewerking 

Een onderdeel waar veel van mijn medestudenten en ik van genoten, waren de colleges over toneel. Van toneel wisten we maar heel weinig. Bij dit onderdeel mochten we ook zelf aan de slag. Een van de opdrachten was namelijk het bewerken van een kortverhaal tot een toneeltekst. Het verhaal in kwestie was De Grootvader van Louis Couperus. Het verhaal gaat over een grootvader die zijn kleinzoon ziet spelen op het kleed voor hem. In het verleden is er iets verschrikkelijks gebeurd. Hij vraagt zich af of het jongetje meer op zijn overleden vader of overleden moeder lijkt en of de geschiedenis zich zal herhalen. Het moeilijke aan deze opdracht was dat er in het verhaal heel weinig gezegd wordt en er gebeurt ook niet heel veel. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in het hoofd van de grootvader. Hierdoor was het nog best een uitdaging om te bedenken hoe je er een toneelstuk van zou kunnen maken. Het publiek moet immers wel kunnen begrijpen wat er vroeger gebeurd is en wat er nu gebeurt. Ik vond het vooral erg leuk aan zo’n pittige opdracht als deze, dat iedereen erg creatief werd als het ging om het bedenken van oplossingen. Zo waren er bijvoorbeeld studenten die de overleden ouders van het jongetje op de één of andere manier hebben geprojecteerd om ze tot leven te laten komen. Omdat je zelf aan de slag moet, leer je op een heel verrassende manier hoe een toneeltekst in elkaar zit. 

Pratende teddyberen

Tijdens een ZaZa-activiteit (ZaZa is de studievereniging van Nederlands in Groningen) raakten wat medestudenten en ik in gesprek met een paar derdejaarsstudenten die zich ook nog konden herinneren hoe zij die opdracht hadden aangepakt. Iemand had het knuffelbeertje van de kleinzoon laten praten en een andere student was heel creatief geweest met muziek. Het was voor ons erg leuk om erachter te komen dat dit een opdracht was die al door veel meer studenten was uitgevoerd. Sowieso is het heel prettig dat als je ergens niet uitkomt, of als een vak lastig is, veel ouderejaars bereid zijn om te helpen. Soms is dat in de vorm van het sturen van samenvattingen of het uitlenen van studieboeken, en vaak is het überhaupt al fijn om te horen wat zij destijds van een tentamen vonden. Sommige dingen leer je alleen door ervaring en dat is toch iets dat je nog niet hebt als je net begint met je studie. 

Daarom genoot ik ook zo erg van Literaire tekstinterpretatie. Doordat je in zo’n korte tijd met zoveel verschillende soorten teksten in aanraking komt, doe je al gauw veel ervaring op en heb je al snel het gevoel dat je veel soorten literatuur de baas kunt. Door een interpretatie toe te kennen aan een tekst maak je het namelijk ook een beetje van jezelf.

Wil je meer lezen van Lotte? Ze schreef ook een blog over de overstap van het hbo naar de universiteit.