Gerard Heymans

Geboren in Ferwert (Friesland) studeerde Heymans eerst rechten en wijsbegeerte in Leiden en vervolgens in Duitsland, waar hij in 1881 bij Wilhelm Windelband promoveerde. In 1890 werd hij in Groningen benoemd tot hoogleraar wijsbegeerte. Zijn leeropdracht omvatte tevens het opkomende ‘Onderwijs in de Zielkunde’. Daarmee kreeg de Nederlandse psychologie academische status. In 1892 begon Heymans met het opzetten van het Psychologisch Laboratorium. In de eerste jaren was zijn onderzoek vooral gericht op de psychofysica, de relatie tussen zintuiglijke prikkels en gewaarwordingen. Daarbij gebruikte Heymans diverse apparaten. Uit deze tijd dateren ook zijn proeven met de Müller-Lyer illusie. In zijn klassiek geworden kubus reduceerde hij karaktereigenschappen tot drie dimensies: activiteit, emotionaliteit en primair-secundair. Naast veel artikelen en enkele boeken, veelal oorspronkelijk in het Duits, publiceerde hij in 1909 een spraakmakende rede over de toekomstige mogelijkheden van de psychologie. In 1927 ging hij met emeritaat.