"Even if I do things perfectly, I can never become 'German'": the paradox of immigrant integration in post-"refugee crisis" Berlin

"Zelfs als ik de dingen perfect doe, zal ik nooit 'Duitser' worden": de paradox van de integratie van immigranten in het Berlijn van na de 'vluchtelingencrisis'.

Sinds Duitsland rond de eeuwwisseling eindelijk officieel werd erkend als 'immigratieland', is 'integratie van immigranten' het dominante sociale beleidskader in het land geworden. De gebeurtenissen van 2015, vaak aangeduid als 'de vluchtelingencrisis', stuwden het integrationisme verder naar zijn hoogtepunt. Saara Toukolehto onderzocht etnografisch 'immigrantenintegratie' via het gebruik, de effecten, de praktijken en de dagelijkse betekenissen ervan in hyperdiverse binnenstadswijken van Berlijn.

Toukolehto volgt met name twee casestudies: een integratieproject gericht op thuisblijvende moslimvrouwen met kinderen en een buurtinitiatief van creatieve individuen, die de sociale wereld waarin ze leven vorm proberen te geven door middel van duurzame collectieve actie waarbij de grenzen tussen de categorieën autochtonen en allochtonen vervagen. Toukolehto ontrafelt tegenstrijdigheden die de kern vormen van dominante assimilatiebegrippen over de integratie van immigranten, met name de ervaringen van nieuwkomers met integratie als een mechanisme van categoriale uitsluiting. De onderzoeksresultaten wijzen op een verdere verschuiving van integrationisme naar participatieve modellen van burgerschap die berusten op inclusieve en pluralistische opvattingen over de samenleving en wat het betekent om een Berlijner of 'Duitser' te zijn.

Proefschrift: https://hdl.handle.net/11370/dfd52d2c-b7d9-457f-b0e4-36fb2e1f1baf