The europeanisation of international family law. From dutch to European law: an analysis on the basis of the choice of law on divorce and on the termination of registered partnerships

Promotie: mw. N.A. Baarsma, 14.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: The europeanisation of international family law. From dutch to European law: an analysis on the basis of the choice of law on divorce and on the termination of registered partnerships

Promotor(s): prof.dr. M.H. ten Wolde

Faculteit: Rechtsgeleerdheid

 

Eenduidig Europees internationaal familierecht nodig

Liefde trekt zich niets aan van grenzen. Vanuit juridisch perspectief liggen de zaken echter niet zo simpel. Als een Nederlandse vrouw getrouwd is met een Franse man, het stel in België woont en daar uit elkaar gaat, welk recht is dan van toepassing op de echtscheiding? Het Nederlandse, het Franse of het Belgische? Is het voor dergelijke gevallen niet beter om een Europees systeem te creëren dat het toepasselijk recht in zaken van internationaal familierecht bepaalt? Promovenda Nynke Baarsma onderzocht de pogingen binnen de Europese Unie om tot coördinatie te komen van de nationale rechtssystemen op dit terrein.

De verschillen tussen de nationale regels van de EU-lidstaten op het gebied van echtscheiding zijn erg groot. Zo kun je op Malta niet scheiden, terwijl dat in Nederland heel makkelijk is. En in bijvoorbeeld Ierland moet je eerst een lange periode gescheiden van elkaar leven voordat de scheiding aangevraagd kan worden. Het maakt dus nogal verschil welk nationaal recht van toepassing is op een scheiding. Nu dergelijke vraagstukken van internationaal familierecht zich, door de toename van huwelijken tussen partners uit verschillende landen, steeds meer voordoen binnen de Europese Unie, is het logisch dat de Europese wetgever pogingen doet om enige coördinatie van de nationale systemen van familierecht te bewerkstelligen.

Nynke Baarsma heeft de aard en de gronden onderzocht van de veranderingen die een overgang van een nationaal naar een supranationaal systeem van conflictenrecht met zich meebrengen in een deelgebied van het internationaal familierecht, namelijk de beëindiging van huwelijken en geregistreerde partnerschappen. Baarsma analyseerde en vergeleek de huidige Nederlandse en de voorgestelde Europese echtscheidingsconflictregels. Ze concludeert dat er - uiteraard - het een en ander zal gaan veranderen, maar dat de verschillen tussen beide regelingen niet heel groot zijn. Het Europese voorstel bleek echter op grote weerstand van een aantal lidstaten te stuiten en het is niet gelukt om consensus te bereiken. Uit de analyse van het mislukken van een Europese regeling blijkt dat het belangrijkste probleem het gebrek aan een theoretische grondslag van het geünificeerde conflictenrecht is. In haar conclusie doet Baarsma een aantal aanbevelingen voor de ontwikkeling (van de grondslag) van het Europese familieconflictenrecht, uitgaande van de uitgangspunten en doelstellingen van Europees recht. Met name is van belang dat de Europeanisering van het conflictenrecht niet gezien wordt als een doel op zich. Bovendien zijn meer transparantie en grotere coherentie vereist.

Nynke Baarsma (Curaçao, 1981) studeerde rechten aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ze verrichtte haar onderzoek bij de sectie Internationaal Privaatrecht van de Faculteit Rechtsgeleerdheid. Baarsma werkt met ingang van 1 oktober bij de Rechtbank Groningen als Rechterlijk Ambtenaar in Opleiding. Een bewerkte handelsuitgave van het proefschrift verschijnt bij de Groningse uitgeverij Europa Law Publishing.