Maak kennis met Jette Veenstra, collectiespecialist voor de humaniora

Dit jaar viert de RUG haar 410e verjaardag. De Universiteitsbibliotheek Groningen is een half jaar jonger. Wat begon met de eerste bibliotheekcatalogus in 1619 (vier jaar na oprichting) is nu een UB met miljoenen gedrukte werken en een snel groeiende collectie e-books, e-journals en digitale bronnen. 

Maak kennis met Jette Veenstra, collectiespecialist voor de humaniora (faculteiten Wijsbegeerte, Letteren en Religie, Cultuur en Maatschappij).

Wat doe je als collectiespecialist?
Als collectiespecialist onderhoud ik contact met de faculteiten en ben ik aanspreekpunt voor de collectie. Ik heb regelmatig gesprekken met facultaire medewerkers over wat hun wensen zijn ten aanzien van de collectie en om advies te geven over wat wij daarin kunnen betekenen. 

Verder ben ik verantwoordelijk voor de samenstelling en presentatie van de collecties op de studiezalen. Ook al gaat het maar om een klein deel van onze fysieke collectie - het overgrote deel staat in ons magazijn - het is wel heel belangrijk dat dit een zo juist mogelijke weergave is van het actuele onderwijs en onderzoek. 

Ik houd de budgetten voor de collectie in de gaten en werk nauw samen met het licentieteam van de UB. Dit team beheert de licenties op digitale collecties en samen hebben we een voorbereidende en adviserende rol bij de aanschaf. 

Hoe komt de collectie tot stand?
De aanschaf van e-books en e-journals is grotendeels geautomatiseerd: via arrangementen met grote academische uitgevers is veel relevante literatuur op het moment van verschijnen direct beschikbaar. Ook schaft de UB verplichte en aanbevolen onderwijsliteratuur aan. 

Selectie van individuele titels is vraaggestuurd. Hiervoor kunnen aanschafsuggesties worden ingediend met behulp van een online formulier, of door contact op te nemen met een collectiespecialist. RUG-medewerkers weten ons hiervoor goed te vinden.

We geven de voorkeur aan aanschaf van nieuw materiaal in digitale vorm: als e-book of e-journal. Wanneer dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld vanwege hoge kosten, restricties gesteld aan het vrije gebruik of het niet digitaal beschikbaar zijn van een titel, worden boeken of tijdschriften op papier aangeschaft.

Overigens leeft binnen de humaniora het gedrukte boek nog heel erg. Dat is een groot contrast met een faculteit als Science and Engineering waar men meer gebruik maakt van van journal articles. Bij de humaniora wordt meer historisch onderzoek gedaan. Omdat het oudere materiaal vaak nog niet is gedigitaliseerd, hebben we meer boeken in gedrukte vorm. Ook hebben we binnen de humaniora te maken met kleinere uitgeverijen die niet voldoende middelen hebben om alles digitaal aan te bieden.

Hoe maak je de collectie zichtbaar?
Op de 2e verdieping van de UB Binnenstad hebben we onlangs een kast ingericht waar we wisselend nieuwe thema’s aan bod laten komen, zoals gastschrijver van de RUG Raoul de Jong, Maand van de Vrouwengeschiedenis (maart), Pride-maand (juni) en reizen (augustus). Zo’n themakast is een mooie plek om interdisciplinaire collecties te maken en te laten zien wat we als UB in bezit hebben. Bovendien hopen we zo meer binding te creëren met studenten. Om het extra aantrekkelijk te maken, hebben we de kast een beetje huiselijk gemaakt met een plantje en posters. Er komt binnenkort nog een stoel, zodat je er lekker kan zitten om door een boek te bladeren.

Op Instagram lichten we boeken uit door middel van een filmpje waarin we een boek inzien. Zo willen we studenten bereiken op een manier die aansluit bij hun belevingswereld. 

Ook organiseren we tentoonstellingen met materiaal uit onze collectie, onlangs bijvoorbeeld de fototentoonstelling Arab Orthodox Christians, Nationalism and the ‘Holy Land’ in samenwerking met Karène Sanchez Summerer, RUG-hoogleraar Hoogleraar Midden-Oosten Studies.

Op dit moment zijn we aan het nadenken over hoe we de studiezaalcollecties op een meer aantrekkelijke manier zichtbaar kunnen krijgen. Een mooi voorbeeld is te zien op de 4e verdieping. Daar zijn groene kasten geplaatst waar ik een selectie uit de studiezaalcollecties Wijsbegeerte en Religie, Cultuur en Maatschappij heb neergezet. De boeken springen gelijk in het oog en zijn zo een stuk toegankelijker.  

Het wetenschappelijk informatielandschap verandert snel. Wat merk je hiervan?
Digitale ontsluiting van materiaal wordt steeds belangrijker. Tegelijkertijd lopen we erg aan tegen de beperkingen die uitgeverijen opleggen op digitaal materiaal en de enorm hoge prijzen voor digitale toegang. De kosten voor ongelimiteerde toegang tot een e-boek kunnen oplopen tot honderden euro’s. Dan moet je heel goed kijken welke toegang nodig is en wat het budget toelaat. 

Het heeft ook een positieve kant: door de e-bookpakketten die we hebben, bieden we toegang tot ontzettend veel materiaal. Onze digitale collectie is inmiddels uitgegroeid tot 1,7 miljoen e-books, 150.000 e-journals, en ruim 500 licenties op databases en andere digitale bronnen. 

Wat is jouw persoonlijke favoriet uit de humaniora collectie?
Eén favoriet kan ik niet noemen. Wel heb ik een grote voorliefde voor alles wat met Latijns Amerika te maken heeft en ben ik zeer geïnteresseerd in de menselijke psyche.

Een greep uit mijn favoriete boeken: 
1491 van Charles C. Mann, The Norton Anthology of Latino Literature van Ilan Stavans en Edna Acosta-Belén, The Myth of Normal van Gabor Maté en Solito, Solita: crossing borders with young refugees from Central America van Steven Mayers en Jonathan Freedman (eds).

Heb je vragen of opmerkingen over de collectie voor de humaniora? 
humaniora-bibliotheek rug.nl 
Collectiespecialisten per faculteit

Meer informatie
Collecties
Collectiemanagement UB