Maerlants Rijmbijbel online

Niet alleen de tekst in middeleeuwse handschriften is betekenisvol. Hun perkamenten bladen, de inkt en gelaagde decoratie zijn vol betekenis en informatie. Bovendien draagt het boek de sporen van de manieren waarop het door de eeuwen heen gebruikt is.

Handschriften zijn zintuiglijk van aard: ze moeten worden geopend, en de pagina’s moeten worden aangeraakt om te worden omgeslagen. Het is onmogelijk om deze dynamische aspecten te vatten in een digitale reproductie. Digitalisering is dus geen perfect hulpmiddel, maar het speelt wel een belangrijke rol in de manier waarop tegenwoordig met deze culturele artefacten wordt omgegaan.

Ons denken over digitale technieken is doordrenkt met de misvatting dat het digitale immaterieel is. Het wordt namelijk steeds duidelijker dat digitaal ook materieel is.

In deze lezing wordt gereflecteerd op de nieuwe materialiteit die aan middeleeuwse handschriften wordt gegeven via digitalisering middels een specifieke casus: het Gronings-Zutphense Maerlanthandschrift dat wordt bewaard in de Universiteitsbibliotheek Groningen, en dat onder andere teksten bevat van de bekende dertiende-eeuwse Vlaamse dichter Jacob van Maerlant.