Historia Destructionis Troiae

De incunabel Historia Destructionis Troiae op de afdeling Bijzondere Collecties dateert uit 1485. De drukker is onbekend. Wel bekend is dat deze incunabel is uitgegeven in Straatsburg en een moderne boekband heeft. Uit de oudste gedrukte UB-catalogus blijkt dat dit boek vóór 1669 is aangekocht en een paar opvallende kenmerken heeft. Bij bestudering van die bibliotheekcatalogus uit 1669 viel mij een belangrijk detail op: de uitgave had dezelfde signatuur als drie andere gedrukte edities, namelijk P.d.4.

Dit was een aanwijzing dat het exemplaar van de Historia in de bibliotheek was samengebonden met andere boeken. Mijn analyse van het handschrift waarmee aantekeningen waren geschreven op de voorpagina en in de marges van alle vier boeken met signatuur P.d.4 bevestigde dat Guido's incunabel destijds deel uitmaakte van een convoluut. Een convoluut is een boek dat bestaat uit meerdere edities die oorspronkelijk los van elkaar zijn gepubliceerd, maar op enig moment in één boekband zijn samengebonden. De afzonderlijke edities kunnen dus heel goed verschillen wat betreft inhoud, herkomst, datum en auteur. Dat samenbinden in één band gebeurde regelmatig, soms voor het gemak, soms voor het behoud en soms omdat de teksten thematisch verwant waren. In dit geval is Guido’s Historia Destructionis Troiae met drie andere edities samengebonden: De Oratore van Marcus Tullius Cicero, Historia de bello Iudaico, sce̜ptri sublatione, Iude̜orum dispersione et Hierosolymitano excidio van Hegesippus Palaestinus, en Defensorium fidei dialogos septem contra Judaeos, haereticos et Sarracenos continens van Johannes de Turrecremata.

Het laatste detail dat onomstotelijk aantoonde dat het in 1669 inderdaad om een convoluut van deze vier edities ging, waren de lijmsporen die in alle vier exemplaren zijn achtergelaten door klavieren (oftewel boektabs of bladwijzers). In dit geval verschijnen de lijmsporen op een steeds iets lagere plek aan het begin van de verschillende edities, waaruit blijkt dat ze achtereenvolgens van klavieren zijn voorzien.