Skip to ContentSkip to Navigation
Universiteitsbibliotheek
Universiteitsbibliotheek Meer erfgoed

Fysieke tentoonstellingen UB

Reading for Resilience

Meditation and the Book in Early Modern Europe


(tot augustus 2024)

Mindfulness en meditatie worden vaak aangeprezen als nieuwe technieken om met stressgevoelens en burn-outs om te gaan, die door het leven in onze moderne maatschappij veroorzaakt worden. Deze tentoonstelling laat zien dat meditatiepraktijken al ver voor onze 21e eeuw tot het dagelijks leven behoorden. Europa bezit een belangrijk tekstueel en praktisch erfgoed van religieuze meditaties die (leken-)lezers leert in zichzelf te keren, voor hun zielsgesteldheid te zorgen en weer op krachten te komen door met het goddelijke in contact te treden. Meditatie was ook in de vroegmoderne tijd al een strategie om veerkrachtig op de ontberingen en uitdagingen van natuurrampen, oorlogen of alledaagse stress te reageren. De onderzoekers van de projecten “Cities of Readers” (Rijksuniversiteit Groningen) en “Spiritual Intermediality in the Early Modern Period” (Universiteit Hamburg) bundelen hun expertise om de beoefening van meditatie en de functie van het medium boek in de vroegmoderne samenleving te onderzoeken.

De hier tentoongestelde boeken zijn voorbeelden van verschillende meditatieoefeningen die hun inspiratie meestal uit de christelijke religie halen, maar ook uit seculiere bronnen. De gebruikssporen die in enkele boeken zichtbaar zijn, laten zien dat vroegmoderne meditatie weliswaar werd aangestuurd door het lezen van voorgeformuleerde teksten, maar bovenal een performatieve oefening is die in de wisselwerking tussen mens en het boek als object bestaat. Zo wordt de leeservaring gevormd door het lettertype, het formaat en zelfs de haptiek van de boeken. Als zodanig zijn deze boeken uit de Bijzondere Collecties van de Bibliotheek van de Rijksuniversiteit Groningen een afspiegeling van het rijke Europese erfgoed en de manier waarop vroegmoderne mensen hun emoties reguleerden wanneer ze geconfronteerd werden met dood, ziekte, oorlogen, overstromingen, branden of de stress van het dagelijks leven.

Vorige tentoonstellingen

De mens gaf alle dieren een naam: natuurwetenschappelijk onderzoek in de UB in Groningen (1816-1820)
Gepubliceerd op:04 juni 2024

Van 1816 tot 1820 studeerden twee jonge natuurwetenschappers in Groningen onder professor van Swinderen. Tweehonderd jaar geleden, om precies te zijn op 8 september 1823, overleed een van hen, Johan Conrad van Hasselt, op Java. Twee jaar eerder, op 14 september 1821, was de andere, Heinrich Kuhl, daar ook overleden. Er zijn sporen van deze jonge natuuronderzoekers terug te vinden in de UB van de Rijksuniversiteit Groningen. Niet alleen publicaties van hun hand en publicaties over hun leven en werk, maar ook gebruikssporen in verschillende natuurwetenschappelijke werken. Deze tentoonstelling werpt nieuw licht op de studietijd van Kuhl en Van Hasselt aan de hand van de collectie van de UB. Lees meer over ze in dit blog.

Arab Orthodox Christians, Nationalism and the ‘Holy Land’
Gepubliceerd op:19 januari 2023

During the turbulence of the period after the First World War, Dutch photographer Frank Scholten (1881-1942) travelled to Palestine with the aim of producing an ‘illustrated Bible’. He travelled first through Italy and Greece in 1920, arriving in Palestine in 1921 where he would stay for two years. While the bulk of his photo collection is images of Palestine, his camera lens gives us a snapshot into modernity in the Eastern Mediterranean, particularly amongst Christian communities.

Wim Koops (1925)
Gepubliceerd op:12 december 2022

Tot 1 februari 2023 vond in het trappenhuis van de UB een tentoonstelling plaats van de collectie Koops. De boeken zijn afkomstig van kunstliefhebber en boekenverzamelaar Wim Koops, die tot 1990 bibliothecaris van de UB was. Sinds een aantal jaren draagt hij zijn boekencollectie over aan de UB. In deze tentoonstelling wordt een selectie van zijn schenking getoond. Uit elk levensjaar van Wim Koops – van 1925 tot nu – is een boek gekozen dat de aandacht verdient.

Tentoonstelling De Groninger Academie & Groningens Ontzet
Vanaf:vr 24-06-2022
Tot en met:zo 30-10-2022
Waar:Universiteitsbibliotheek Binnenstad, trappenhuis 3e verdieping
Het drukkersexperiment, Groninger margedrukwerk uit eigen collectie
Gepubliceerd op:18 januari 2022

In deze tentoonstelling wordt een selectie getoond uit het werk van vier Groninger margedrukkers. Het werk van Elze ter Harkel, Marlies Louwes, Dick Ronner en Hester Verkruissen geeft een goed beeld van het gevarieerde drukwerk dat in Groningen gemaakt én verzameld wordt.

Universiteitsbibliotheek Binnenstad
Vrijdag 21 januari t/m zondag 3 april 2022

Nieuws in beeld: Titelprenten van het tijdschrift Europische Mercurius (1690-1750)
Gepubliceerd op:21 november 2021

In de bescheiden tentoonstelling Nieuws in beeld stond een selectie prachtige titelprenten uit het tijdschrift Europische Mercurius in de schijnwerpers. De prenten zijn ontworpen door gerenommeerde kunstenaars als Jan Luyken en Jan Goeree. Alle geëxposeerde tijdschriften en boeken zijn afkomstig uit de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek Groningen.

Universiteitsbibliotheek Binnenstad
Vrijdag 26 november 2021 t/m zondag 9 januari 2022

Mussengang: het studentenleven getekend
Gepubliceerd op:07 september 2021

Bert Cornelius was in Groningen wereldberoemd om zijn tekeningen van het feuilleton Mussengang, dat van augustus 1984 tot juni 1995 wekelijks de achterkant van de Universiteitskrant sierde. Op deze tentoonstelling is een selectie van 40 tekeningen voor Mussengang te zien. De mooiste, de meest spraakmakende en de meest karakteristieke, maar niet meer dan een fractie van zijn immense oeuvre.

Universiteitsbibliotheek Binnenstad
Vrijdag 17 september t/m donderdag 16 december 2021

Verzamelwoede, een eeuw Nederlandse plaatjesalbums uit eigen collectie (1920-2020)
Gepubliceerd op:29 september 2020

In de tentoonstelling Verzamelwoede, een eeuw Nederlandse plaatjesalbums uit eigen collectie (1920-2020) stond een kleurrijke selectie plaatjesalbums in de schijnwerpers die de afgelopen honderd jaar in Nederland zijn verschenen en in de collectie van de Universiteitsbibliotheek Groningen zijn opgenomen.

Universiteitsbibliotheek Binnenstad
donderdag 8 oktober 2020 t/m zondag 28 november 2021

UB405: Historische beelden
Gepubliceerd op:04 maart 2020

Een fototentoonstelling met prachtige beelden uit verloren tijden. Het oude uitleenbureau; de gietijzeren boekenmagazijnen in de Zwanestraat; de fameuze Leidsche boekjes; de vakreferenten met hun stapels boeken tussen de archiefstellingen!
Donderdag 5 maart t/m zondag 5 april 2020

Lost & Found, 2020 edition
Gepubliceerd op:04 maart 2020

In 2019 was er de spraakmakende tentoonstelling Lost & Found, met alle spulletjes die we in het kalenderjaar 2018 in de UB hadden gevonden. Inmiddels zijn er alweer tientallen verhuisdozen vol verzameld, dus tijd voor een nieuwe expositie.

  • Tentoonstelling UB Binnenstad
  • Vrijdag 6 t/m zondag 22 maart 2020
  • Begane grond, tegenover receptiebalie
Tentoonstelling: Wim Crouwel, grafische vormgeving een noodzaak
Gepubliceerd op:15 november 2019

In de tentoonstelling Grafische vormgeving een noodzaak, Wim Crouwel 1928-2019 staat een prachtige selectie boeken, brochures en affiches in de schijnwerpers die de grootmeester van de Nederlandse naoorlogse vormgeving, Wim Crouwel, heeft ontworpen. Crouwel is in Groningen geboren en opgegroeid, en kreeg op academie Minerva zijn opleiding. De vernieuwing die kunstenaarsvereniging De Ploeg bracht maakte een diepe indruk op hem.

Tentoonstelling: Bakens in het landschap, 50 jaar strijd voor de oude Groninger kerken
Gepubliceerd op:15 november 2019

De Stichting Oude Groninger Kerken viert dit jaar een lustrum. 50 jaar geleden opgericht om het tij te keren, is het nu een onmisbaar instituut in en om Groningen. De UB besteedt aandacht aan het jubileum door een selectie en overzicht uit eigen collecties te tonen van het werk en de publicaties van de stichting.

  • UB Binnenstad, vrijdag 22 november 2019 t/m donderdag 24 september 2020
Honger naar kennis, het belang van boeken voor de vrouwenbeweging
Gepubliceerd op:29 mei 2019

In de tentoonstelling staat een prachtige selectie geëngageerde boeken en brochures in de schijnwerpers die tijdens de eerste feministische golf (1870-1920) in Nederland zijn verschenen. Deze werden vaak voor en door vrouwen geschreven.

Vrouwenkiesrecht was een belangrijk thema in de boeken en brochures. Een groeiend aantal vrouwen las deze literatuur gretig om hun horizon te verbreden, kennis te ontwikkelen en beroepsmogelijkheden te vergroten.

25 Jaar lezingenserie Spraakmakende Boeken
Gepubliceerd op:29 maart 2019

Al 25 jaar organiseert de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen elk jaar zeven lezingen over literatuur voor een breed publiek: de serie Spraakmakende Boeken. Op vaste avonden wordt een literair werk besproken dat op het moment sterk in de belangstelling staat. Vooraanstaande specialisten, veelal verbonden aan de Faculteit der Letteren, verzorgen deze lezingen.
Vanwege het vijfde lustrum zetten de Universiteitsbibliotheek en Faculteit der Letteren nu een prachtige selectie boeken in de schijnwerpers die in de afgelopen kwart eeuw zijn besproken.
Vrijdag 5 april t/m woensdag 15 mei 2019

Tentoonstelling: Groninger Vrouwengalerij
Gepubliceerd op:28 februari 2019

De Groninger Vrouwengalerij is een portrettengalerij van De Verhalen van Groningen die -online én op locatie- verhalen vertelt over vijftig bijzondere Groninger vrouwen uit het verleden. De expositie zal van vrijdag 8 maart tot en met zondag 16 juni 2019 te zien zijn op de tweede verdieping in het trappenhuis van de Universiteitsbibliotheek Binnenstad.

Lost & Found: weesvoorwerpen uit de UB Binnenstad
Gepubliceerd op:15 februari 2019

Elke dag vinden de medewerkers van de interne dienst en de schoonmakers van de Universiteitsbibliotheek Binnenstad tientallen voorwerpen die zijn achtergelaten door de gebruikers van de bibliotheek. Onze receptiemedewerkers hebben alle gevonden voorwerpen van het kalenderjaar 2018 bewaard!

Het boek als kunstwerk
Gepubliceerd op:12 september 2018

Van 21 september 2018 t/m 10 februari 2019 was in de UB Binnenstad aan de Broerstraat een mooie selectie kunstenaarsboeken te zien die in de jaren 1960-1980 baanbrekend waren, en ook in latere jaren belangrijk zijn gebleven.

Tentoonstelling: De Ploeg gedrukt
Gepubliceerd op:06 maart 2018

Van 23 maart t/m 1 september 2018 waren in de UB Binnenstad aan de Broerstraat tientallen werken van De Ploeg te zien.

View this page in: English