Helpt een interactieve toestemmingsprocedure deelnemers beter te informeren?

Hoe zorg je ervoor dat deelnemers aan online onderzoeken echt goed geïnformeerd zijn? Psychologen Marije aan het Rot en Ineke Wessel bogen zich onlangs over deze vraag. Hun onderzoek, recent gepubliceerd in het Journal of Empirical Research on Human Research Ethics, richtte zich op de effectiviteit van interactieve toestemmingsprocedures in vergelijking met de traditionele aanpak waarbij deelnemers enkel een tekst lezen.

In de studie werden twee methoden onder de loep genomen. Bij de traditionele aanpak kregen deelnemers vijf pagina’s aan informatie voorgeschoteld voordat ze hun toestemming gaven. De interactieve methode daarentegen liet deelnemers na elke pagina twee vragen beantwoorden om te checken of de informatie goed was begrepen.

Na afloop van de toestemmingsprocedure werden de deelnemers getest met twintig vragen. De helft van deze vragen was eerder al gesteld aan de interactieve groep, de andere helft was nieuw voor iedereen. Wat bleek? Deelnemers die de interactieve procedure hadden doorlopen, beantwoordden de eerder gestelde vragen significant beter dan degenen die alleen tekst hadden gelezen. Op de nieuwe vragen scoorden ze echter niet beter.

Aan het Rot en Wessel concluderen dat een interactieve toestemmingsprocedure vooral nuttig kan zijn wanneer de focus ligt op de belangrijkste risico’s en hoe daarmee om te gaan. Dit is van cruciaal belang vanuit ethisch en privacy-oogpunt, met name in studies waarbij hogere risico’s een rol spelen.

Verder lezen