Thema e-Health

Met de kennis en kunde die we in huis hebben kan onze expertisegroep de duurzame toepassing en implementatie van technologische innovaties ondersteunen. Wij zien het als onze missie om met ons onderzoek essentiële kennis te genereren zodat de mogelijkheden van e-Health blijvend en effectief benut kunnen worden en deze ten goede kunnen komen aan alle betrokkenen binnen de zorg.

Wij dragen bij aan een beter begrip en toepassing van e-Health bij betrokkenen door wetenschappelijke kennis te delen, via gastdocentschappen, colleges op andere faculteiten en universiteiten, presentaties op congressen en op onze website en sociale mediakanalen. Ook zijn wij een laagdrempelige expertisegroep, wij zijn makkelijk benaderbaar om de mogelijkheden tot samenwerking en gezamenlijk onderzoek te verkennen.

Er is een breed scala van e-Health toepassingen en initiatieven. Hierbinnen wordt gebruik gemaakt van uiteenlopende technologieën, zoals kunstmatige intelligentie, sensoren en blockchain. Het succes van e-Health wordt slechts ten dele bepaald door het technische ontwerp van een individuele toepassing. Van kritiek belang is de wijze waarop technologie wordt ingezet, geïntegreerd en geadopteerd binnen bestaande en nieuwe zorgmodellen. Het uiteindelijke doel van e-health toepassingen is het verbeteren van de preventieve en curatieve zorg in termen van de gezondheid van de populatie, kostenbeheersing en de kwaliteit van de zorg/de ondersteuning van zorgprofessionals.

De onderzoeksthema's die we behandelen zijn zorgcapaciteit en continuïteit, ontwerpcriteria voor e-gezondheidszorg, implementatie- en adoptiestrategieën, en de monitoring van kwaliteitseffecten. Hieronder bespreken we hoe en in welke fases ons onderzoek kan bijdragen aan ontwikkelingen in het veld.

Zorgprofessionals staan onder druk, zowel wat betreft de beschikbare capaciteit als in termen van duurzame inzetbaarheid. Dit benadrukt het belang om eerst te onderzoeken onder welke voorwaarden en op welke manier e-Health kan bijdragen aan het verminderen van de werkdruk en het verbeteren van de werkervaring. In dit licht valt op dat het niet altijd duidelijk is of een e-health toepassing leidt tot vervanging van bestaande zorg of tot aanvullende zorg.

AI en robots in de zorg

Een technologie waarvan we de vervangende en aanvullende toepassing bestuderen is AI, daarbij hebben we specifieke aandacht voor het gebruik van dienstrobots in de zorg en ouderenzorg. Het onderzoeken van de factoren die de acceptatie van deze robots bevorderen en belemmeren is cruciaal voor een succesvolle en effectieve implementatie ervan. Omdat acceptatie en weerstand hand in hand kunnen gaan, wat kan leiden tot ambivalente reacties op eHealth, bestuderen we hoe dergelijke reacties kunnen worden gemanaged.

Ons werk omvat ook de ontwikkeling, implementatie en evaluatie van digitale interventies die bijvoorbeeld gebruik maken van smartphone applicaties of online programma's gericht op het verbeteren van de (mentale) gezondheid van het bredere publiek of medewerkers binnen een organisatie. Ook bestuderen en monitoren wij onbedoelde gevolgen van geimplementeerde digitale interventies voor cliënten en professionals, zoals het omgaan met zowel positieve als negatieve workarounds bij het gebruik van bijvoorbeeld systemen voor elektronische patiëntendossiers en aanverwante applicaties.

Multidisciplinair bedrijfskundig onderzoek kan in elke fase van de levenscyclus van een individuele e-health innovatie toegevoegde waarde hebben:

• Bij de bewustwording van de manier waarop technologie zou kunnen bijdragen aan het oplossen van tekortkomingen en problemen in de zorg. Een eenzijdige ‘technolgy push’ moet worden voorkomen. De ‘demand pull’ kan worden versterkt door diagnostisch onderzoek dat erop is gericht om de oorzaken van knelpunten in de huidige prestaties bloot te leggen en aanknopingspunten te vinden om de waarde voor de patiënten(zorg) te verhogen. Kunnen beschikbaar gekomen technologieën andere, betere zorgmodellen mogelijk maken? Hoe kan een visie op ‘blended zorg’ worden ontwikkeld en welk type e-Health past daarbinnen?

• Bij het mobiliseren van betrokkenen om e-Health te implementeren is het systematisch verkennen van het stakeholderlandschap van belang, alsmede het analyseren van de faciliterende en belemmerende in- en externe factoren en de daaruit voortvloeiende risico’s. Denk aan harde randvoorwaarden zoals wettelijke procedures, bekostiging, en interoperabiliteit, maar ook aan het op elkaar afstemmen van belangen.

• Bij het ontwerpen van e-Health gaat het om een tweezijdige afstemming tussen de technologische toepassing enerzijds en de organisatie en routines van de actoren in de zorg anderzijds. Deze afstemming vraagt veelal om iteratieve ontwerpcycli met voldoende ontwerpruimte en tijd voor de beoogde gebruikersgroepen (zowel patiënten als zorgverleners) om zich de toepassing toe te eigenen. Met design science kan dit proces worden begeleid en ondersteund.

• Bij het implementeren van e-Health kunnen de reacties van de beoogde gebruikers op individueel en groepsniveau worden gemonitored om feedback te krijgen en een effectieve adoptie te bewerkstelligen.

• Het systematisch evalueren en monitoren van de effecten van de inzet van e-Health toepassingen en het bespreken van de implicaties, kan de integratie met de bestaande systemen, processen en rollen, alsook de optimalisatie daarvan helpen te bewerkstelligen. Tenslotte is aandacht voor de borging van belang en moet juist in de periode na de implementatie (een begrijpelijke, maar klassieke fout) de aandacht niet wegvallen.