(Her)ontdek een meesterwerk: Elsa Morante: De geschiedenis (Wereldbibliotheek, 2023) - dr. Els Jongeneel

Van de lezing wordt een opname gemaakt. Deze zal ongeveer een week na de lezing op de site van Spraakmakende Boeken worden geplaatst.

De derde roman van de Italiaanse schrijfster Elsa Morante, De Geschiedenis (1974), past in geen enkele literaire traditie. De roman, opgedragen aan ‘analfabeten’, is daarmee even uitzonderlijk als de auteur zelf, die autonomie en onafhankelijkheid hoog in het vaandel had staan. Morante tekent in haar roman wat zij ‘het schandaal’ van de Geschiedenis noemt, aan de hand van een nauwgezet verslag van de oorlogsjaren 1941-1945 en de nasleep daarvan, zoals ondergaan in Rome door enkele personages en hun bekenden behorend tot het ‘gewone volk’. Onder het schandaal verstaat Morante de onderdrukking en verplettering van minstbedeelden door de machthebbers sinds het bestaan van de mensheid. Vanuit een existentiële opvatting van de Geschiedenis (Geschiedenis = beleving) en een rotsvast vertrouwen in de waarheid van de literatuur, schetst Morante de beproevingen en ondergang van een berooide weduwe en haar twee kinderen. Het jongste kind, Useppe, gewelddadig verwekt, ontpopt zich als hoofdrolspeler in de loop van het verhaal. Morante tekent aan de hand van dit kind, dat de buitenwereld als een wonder in zich opneemt en de taal van de dieren begrijpt, haar ideeën aangaande een anarchistische samenleving of ‘preistoria’ waarin onderdrukkers niet langer de dienst uitmaken. In de lezing zal verder worden ingegaan op de vernieuwende wijze waarop Morante haar roman heeft vorm gegeven, op haar politieke engagement en op haar ideeën betreffende literatuur als geëngageerd klankbord van Geschiedenis.