Dr. Aleid Fokkema over Jane Gardam: Een onberispelijke man

Een onberispelijke man gaat over de keurige Edward Feathers, een gentleman van de oude garde: mager, knap, goed gekleed, kortom typisch Brits. Hij leidt een kalm bestaan in de provincie en drinkt graag een gin-tonic, terwijl zijn vrouw in de tuin werkt. Niets op aan te merken, zou je zeggen; niets aan zelfs. Maar dan blijkt deze man passies en trauma’s te hebben die zich juist op zijn oude dag, als hij alleen en eenzaam is, niet laten wegdrukken. In flarden en fragmenten wordt een prangend verhaal verteld waarin de gevolgen van het koloniale bestuur in het voormalige Britse rijk een grote rol spelen. Telkens wordt een stukje van de sluier opgelicht, maar aan het eind van het boek is het plaatje nog steeds niet compleet.

De lezing zal aandacht besteden aan hoe Jane Gardam in deze brokkelig vertelde roman de rol van het geheugen onderzoekt. Vorm en verhaal zijn subtiel met elkaar verweven: de flashbacks, soms lyrisch, dan weer komisch of tragisch, máken dit verhaal. Het thema van verwaarloosde familiewaarden lijkt een impliciete kritiek te zijn op de erfenis van het Britse koloniale rijk. De lezing zal verder ook laten zien hoe Een onberispelijke man, waarin het verschil tussen waarneembaar gedrag en de eigenlijke zielenroerselen zo’n grote rol spelen, een typisch Britse roman is.