Beste Wim,
In je laatste brief van 1999 keek je terug op de ICT-wereld van onze studententijd. Het is inderdaad ongelofelijk hoe veel veranderingen er op dat gebied de laatste decennia hebben plaatsgevonden. Dat was met de bibliotheek niet anders. Toen ik studeerde moest ik bijvoorbeeld voor het lenen van een boek een kaartje invullen dat dan aan de uitleenbalie helemaal werd overgeschreven voordat de aanvraag in behandeling werd genomen. Ik ben er nooit achter gekomen of dat overschrijven behoorde tot de standaard uitleenprocedure of dat het verband hield met mijn handschrift.
Toen ik aan het begin van de 80-er jaren bij de Universiteitsbibliotheek ging werken, was net een begin gemaakt met de automatisering van de catalogisering. Het was een tijd waarin de kwaliteit van de bibliotheek werd bepaald door de gedrukte collecties. Aan het einde van de 90-er jaren speelt de kwaliteit van die collecties nog steeds een zeer belangrijke rol, maar is het ook van wezenlijk belang dat de bibliotheek toegang geeft tot allerlei soorten elektronische informatie onafhankelijk van de vraag of deze zich nu binnen of buiten de universiteit bevindt.
Moeten we ons aan het begin van de 00-er jaren zorgen maken over de toekomstige ontwikkelingen? Zorgelijk vind ik inderdaad dat sommige ontwikkelingen zo snel gaan en zo divers van aard zijn, dat er nauwelijks een heldere lijn valt te ontwaren. Dat brengt het gevaar met zich mee van modieuze visies. Een voorbeeld daarvan kun je aantreffen in het nieuwe trendrapport van de WTR, waar gesproken wordt over de digitale bibliotheek. Misschien dat ik op dat rapport nog eens apart terugkom in Pictogram.
Wat betreft de ICT- en de bibliotheekvoorzieningen lijkt het mij duidelijk dat we actief, maar evenwichtig op nieuwe ontwikkelingen moeten inspelen, zonder daarbij het bestaande zonder meer als verouderd af te schaffen. Wie kijkt naar het massale gebruik dat door studenten, docenten en onderzoekers van de gedrukte en digitale informatieverzamelingen wordt gemaakt kan niet anders concluderen dan dat de bibliotheek van de volgende eeuw (die voor mij begint op 1 januari 2001) moet worden gebouwd op de grondvesten van de thans bestaande voorzieningen.
Desalniettemin zal dat alles niet zonder slag of stoot gaan. Op dit moment heeft de universiteit bijvoorbeeld de beschikking over ca. 9.000 gedrukte en 2.000 elektronische tijdschriften. Ik durf te voorspellen dat de RUG aan het einde van het nieuwe decennium meer elektronische dan gedrukte tijdschriften zal hebben. En daarnaast zeer grote hoeveelheden informatie in allerlei multimediale vormen.
Naast, of beter gezegd geïntegreerd met de traditionele bibliotheek zal er sprake zijn van een digitale bibliotheek. Die combinatie van gedrukte en digitale bibliotheek zal duur zijn. Dat kunnen we nu al merken: het is niet mogelijk met gelijkblijvende middelen goede gedrukte collecties in stand te houden en daarnaast geavanceerde nieuwe informatievoorzieningen te realiseren. Dat werd al duidelijk bij de inrichting van de elektronische bibliotheek in de catalogushal van de UB in 1997 die een investering van ruim één miljoen vergde.
Ik maak me dus zorgen over de financiële mogelijkheden van de UB en de faculteitsbibliotheken om hun informatievoorzieningen op een modern peil te houden. Voordat je het weet heb je een flinke achterstand opgelopen. Er zal de komende jaren daarom veel overleg moeten worden gevoerd. Maar gelukkig heeft de RUG altijd veel waarde gehecht aan een up-to-date informatievoorziening.
"Wat gaan we er concreet aan doen?", vraag je mij aan het einde van je vorige brief. "Welke initiatieven kunnen we samen nemen?" Mij lijkt dat ICT en wetenschappelijke informatievoorziening zo veel raakvlakken met elkaar hebben gekregen dat we in het jaar 2000 een gezamenlijke beleidsagenda moeten opstellen. Als start stel ik voor te bespreken hoe we in onderlinge afstemming een nieuwe informatievoorziening op het Zernikecomplex kunnen doen verrijzen. Dat lijkt mij een heel concrete stap naar een nog intensievere samenwerking tussen onze beide instellingen. Ik wens je een voorspoedig 2000 toe.
Index
pictogram 1