'Van zestig naar nul uren lab per week, dat is wel even wennen'

Er kwam een abrupt einde aan de experimentele wetenschap van de Faculty of Science & Engineering toen een pandemie ons land betrad zonder eerst netjes op de deur te kloppen. De faculteit ligt er verlaten bij, maar Groningse wetenschappers zitten niet stil. Hoe zij nog altijd hun onderzoeken voortzetten? Aditya Iyer is de eerste van een serie jonge wetenschappers die hun verhaal met ons deelt.

Als je gewend bent om zestig uur per week veelal in het lab te werken, dan is het even schakelen wanneer het wekelijks aantal uren in het lab wordt teruggebracht naar nul. Iyer (33), die als postdoctorale onderzoeker in de Membraan Enzymologie groep werkt, klaagt echter niet. ‘Eigenlijk heb ik geluk gehad. Al een week voor het sluiten van de labs verwachtten we strenge maatregelen. Dit gaf ons de tijd ons voor te bereiden. Ik heb een reeks experimenten kunnen afronden waarvan ik de data nodig had om een wetenschappelijk artikel van te kunnen schrijven. Ik heb al mijn overredingskracht moeten aanspreken om mijn leidinggevende ervan te overtuigen dat een laatste dag in het lab echt nodig was om het artikel te kunnen schrijven, maar uiteindelijk is het gelukt.’ Toen de lockdown een feit werd, had Iyer genoeg werk verzameld om thuis te kunnen beginnen aan zijn nieuwe negen-tot-vijf baan.

Zelfs nu, na een aantal weken, zijn het analyseren van data en het schrijven van wetenschappelijke artikelen nog altijd de dingen waarmee Iyer zich het meest bezig houdt. De laboratoria openen langzaam weer de deuren; wetenschappers mogen in shifts en in kleine getale terugkeren. Voor Iyer werkt dit niet altijd. ‘Mijn experimenten duren langer dan een halve dag en kunnen niet halverwege worden onderbroken.’ De optimist ziet echter een eenvoudige oplossing. ‘Als ik ’s nachts zou mogen werken, dan zouden mijn experimenten kunnen doorgaan als gepland. Hiervoor moet er wegens veiligheidsoverwegingen wel een tweede persoon aanwezig zijn. Niemand geeft de voorkeur aan overdags slapen, maar nood breekt wet.’

Waar Iyer zo graag ’s nachts aan wil werken? Twee verschillende projecten. Ten eerste wil hij graag weten hoe bacteriecellen omgaan met alle stress die zij in hun leven tegenkomen. Het tweede project is meer gericht op hoe het onderzoek naar bacteriën in zijn werk gaat. Om bacteriën onder de microscoop te kunnen zien geven wetenschappers ze vaak een kleurtje met behulp van fluorescente eiwitten. Een groot nadeel van die fluorescente eiwitten is dat ze gauw verbleken, waardoor de bacteriën niet voor lange tijd in de gaten kunnen worden gehouden. Iyer en zijn collega’s ontwikkelden daarom een soort eiwit label dat het mogelijk maakt om te kijken naar bacteriën die zijn gekleurd met organische kleurstoffen. Zo blijven ze een stuk langer zichtbaar.

Hoe interessant bovenstaande projecten ook zijn, er urenlang alleen maar van achter de computer aan werken kan soms een beetje saai worden. Gelukkig heeft Iyer een paar lichtpuntjes ontdekt in zijn leven als thuiswerkende wetenschapper. Helemaal bovenaan de lijst staat natuurlijk Arya, zijn o zo luie, doch o zo lieve Sint Bernard. Zij geniet van alle extra aandacht en wandelingen. Een andere bron van energie vond Iyer in het sporten met vrienden. Online, natuurlijk, op een veilige afstand van elkaar. ‘Ik ben ook begonnen met hardlopen. Eerder had ik altijd wel iets belangrijkers wat er nog moest gebeuren. Nu sluit ik om vijf uur ’s middags mijn computer af, focus ik me op mijn gezondheid en waardeer ik de vrije tijd die ik heb des te meer. Wist je dat de zon prachtig is in de namiddag? Ik nu wel.’

Tekst: Kaila Ronde