Vier FSE-onderzoekers, onder wie Zernike Institute postdoc Adéla Melcrová, ontvangen NWO XS-subsidie

Vier FSE-onderzoekers hebben een XS-subsidie ontvangen van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO). Het gaat om dr. Danny Incarnato ( GBB ), dr. Clemens Mayer ( Stratingh Institute ), dr. Adéla Melcrová ( ZIAM ) en dr. Sandy Schmidt ( GRIP ). De subsidie bestaat uit EUR 50.000.

Met de XS-subsidies wil de NWO nieuwsgierigheidsgedreven en gedurfd onderzoek stimuleren met een snelle analyse van een veelbelovend idee. Bijzonder daarbij is dat de aanvragers zélf de andere aanvragen beoordelen.

Dr. Danny Incarnato, Groningen Biomolecular Sciences and Biotechnology Institute (GBB) | High-throughput identification of bacterial RNA chaperone proteins

RNA is een sleutelmolecuul in de meeste cellulaire processen. Veel functies van RNA worden bemiddeld door het vermogen om ingewikkelde structuren te vormen, een proces dat bekendstaat als RNA-vouwing. Dit proces wordt gedacht afhankelijk te zijn van zogenaamde RNA-chaperonne eiwitten. Door te bestuderen hoe het verlies van deze eiwitten de structuur van RNA in bacteriële cellen beïnvloedt, willen we de onderliggende principes van RNA-vouwing beter begrijpen. Aangezien RNA-vouwing de synthese van eiwitten reguleert, hoopt Incarnato door te focussen op RNA-moleculen die betrokken zijn bij celgroei en overleving, nieuwe aangrijpingspunten te identificeren voor de ontwikkeling van effectievere antibacteriële geneesmiddelen.

Dr. Clemens Mayer, Stratingh Institute for Chemistry | Making bacteria love pesticides – engineering designer microbes for organophosphate removal

Organofosfaten zijn ongedierte bestrijdende zenuwgiffen die bijna 40% uitmaken van het totale aantal pesticiden dat wereldwijd wordt gebruikt. Door hun toxiciteit voor mens en dier, vormt hun accumulatie in bodem- en afvalwaterstromen een groeiend gezondheids- en milieuprobleem. Er is daarom veel vraag naar effectieve en duurzame manieren om deze verontreinigende stoffen te saneren. Om dit probleem aan te pakken, wil Mayer het evolutionaire algoritme toepassen om biologische katalysatoren (=enzymen) te ontwikkelen die organofosfaten effectief kunnen neutraliseren. De productie van deze op maat gemaakte enzymen door speciaal ontworpen micro-organismen biedt zo een veelbelovende methode voor de sanering van verontreinigende organofosfaten.

Dr. Adéla Melcrová, Zernike Institute for Advanced Materials (ZIAM) | Migration of membrane-active antibiotics through outer bacterial layers – Disruption or slipping through?

Antimicrobiële resistentie is een grote bedreiging voor de volksgezondheid. Veelbelovende antibiotica richten zich op het bacteriële membraan, maar het membraan is beschermd door een sponsachtige laag. Hoe migreren antibiotica hierdoor? Verstoren ze het of glippen ze er gewoon doorheen? Het doel van Melcrová, postdoc in de groep van Wouter Roos, is om het eerste volledige model van een bacteriële celwand te bouwen voor gebruik in microscopie, veranderingen in de buitenste lagen te visualiseren en hun stabiliteit onder de antibiotica-aanval te meten. Inzicht in de migratie door deze lagen is cruciaal voor het ontwikkelen van geneesmiddelen die effectief toegang hebben tot het membraan.

Dr. Sandy Schmidt, Groningen Research Institute of Pharmacy (GRIP) | Capturing carbon, creating value: Teaching carbon dioxide eating bacteria new tricks

Wereldwijde klimaatverandering is realiteit. Meer dan ooit zijn er innovatieve ideeën nodig om CO2 opnieuw te integreren in een economie en om duurzame materiaalbronnen voor de volgende generaties te garanderen. We onderzoeken micro-organismen die in staat zijn CO2 te gebruiken als potentiële strategie om chemicaliën en geneesmiddelen te produceren. Deze micro-organismen kunnen echter nog niet concurreren met klassieke biotechnologische processen. Dit project beoogt het ontwerpen van productiestammen met hoge efficiëntie door het ontwikkelen van nieuwe synthetische biologische tools voor genetische manipulatie. Dit is cruciaal voor een toekomstige commercialisering van deze technologie om waardevolle chemicaliën uit CO2 te produceren.