Fiction and common ground

Waarom we een vuurspuwende draak in fictie voor waar aanemen

De focus van het proefschrift van Merel Semeijn ligt op het modelleren van verschillende manieren waarop we taal gebruiken wanneer we ons bezighouden met fictie. Dit algemene doel splitst zich op in een aantal puzzels. We weten allemaal dat draken niet bestaan. Maar wanneer we de Harry Potter verhalen lezen, dan accepteren we toch het bestaan van draken. Hoe houden we zulke fictionele waarheden gescheiden van ‘gewone’ non-fictionele waarheden? Wat is het verschil tussen Tolkien die allerlei onwaarheden opschreef en een leugenaar die ook allerlei onware dingen zegt? Hoe kan het tegelijkertijd waar zijn dat Frodo in de Gouw is geboren én dat hij is uitgevonden door Tolkien? Als Pride and Prejudice niet over de echte wereld gaat, hoe kunnen we dan toch dingen leren over etiquette in Engeland in de 19e eeuw door deze roman te lezen?

Semeijn ontwikkelt een coherente semantische analyse van deze verschillende puzzels: de ‘workspace account’. Deze theorie is een extensie van Stalnakers beroemde pragmatische ‘common ground’ framework. In dit framework worden asserties gemodelleerd als voorstellen om de ‘common ground’ (de verzameling gedeelde aannames) tussen conversationele partners uit te breiden.

Semeijns onderzoek is gefinancierd door NWO, als onderdeel van dr. Emar Maier’s VIDI-project ‘The Language of Fiction and Imagination’.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/3b32f55c-8c9c-4d1b-b04b-180c3ffa2078