KNMI specials 04 | De koudste plek op aarde smelt | Richard Bintanja

Antarctica is verreweg het koudste continent op aarde. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Antarctica is niet alleen erg koud, maar ligt ook nog eens extreem geïsoleerd van andere continenten doordat het wordt omringd door de ijskoude en diepe Antarctische Oceaan. Desondanks ontkomt Antarctica niet aan klimaatverandering, al is het vooralsnog beperkt. De enorme ijskap van Antarctica is aan het smelten, vooral doordat het omliggende oceaanwater wél sterk is opgewarmd. Naast klimaatverandering zijn er andere factoren die Antarctica beïnvloeden, zoals een groeiend aantal toeristen, sportieve activiteiten en visserij. In deze special zet het KNMI de veranderingen en bedreigingen voor Antarctica op een rij. Van microalgen en krill, via pinguïns en toeristen naar zee-ijs en zeespiegelstijging.

Het diepvriesklimaat van Antarctica

Antarctica is kouder dan koud, met ’s winters temperaturen die bovenop de vier kilometer dikke ijskap tot wel 90 graden onder nul kunnen dalen. Met uitzondering van een smalle kuststrook vriest het er eigenlijk altijd. Dat het er zoveel kouder is dan in het noordpoolgebied komt door de enorme ijskap en door de geïsoleerde ligging van het Antarctisch continent, omringd door de Antarctische Oceaan.

De kustgebieden worden vaak geteisterd door hevige sneeuwstormen. Veroorzakers hiervan zijn de altijd aanwezige winden die van bovenop de ijskap omlaag waaien. De lucht boven de ijskap koelt sterk af en raast daardoor langs de hellingen naar beneden. Hierdoor kan de losse sneeuw flink opwaaien.

Antarctica is een bijzonder droog continent: door de ijskoude lucht valt er in het centrale deel van het continent gemiddeld slechts vijf centimeter sneeuw per jaar – een ware poolwoestijn. Toch groeit het centrale deel van de Antarctische ijskap beetje bij beetje aan, omdat vanwege de diepvriestemperaturen de sneeuw nooit smelt.

Meer informatie

Lees het volledige artikel in KNMI specials 04