Partijgeschiedenis

Door Paul Lucardie.

De Rooms-Katholieke Partij Nederland (RKPN) werd opgericht op 30 januari 1972. Een deel van de oprichters, waaronder de voorzitter Klaas Beuker, was voordien lid geweest van de Nieuwe Roomse Partij (NRP) en eerder van de Katholieke Volkspartij (KVP). Zowel de NRP als de RKPN ontstonden uit onvrede over de koers van de KVP die in hun ogen niet echt katholiek meer was.

In haar beginselverklaring baseerde de RKPN zich op de ‘authentieke geloofs- en zedenleer van de H. Roomse Kerk’. Zij stelde vast dat de wereld ‘ontgoddelijkt’ en de mens in plaats van God centraal werd gesteld. De RKPN riep op tot bescherming van het ongeboren kind en van het gezin, tot respect voor het gezag van de kerk en de overheid, en tot garantie van persoonlijke vrijheid. In haar partijprogramma kantte de RKPN zich vooral tegen abortus en tegen ontbinding van het huwelijk, maar ook tegen supranationale regelingen op Europees niveau, al steunde ze wel de ontwikkeling van de Europese Economische Gemeenschap (EEG).

De RKPN trok bij de Tweede Kamerverkiezingen in 1972 bijna 68.000 kiezers (0,9%) en won daarmee één Kamerzetel. Beuker bezette de zetel, terwijl hij ook partijvoorzitter bleef. Zijn stijl van leidinggeven wekte onvrede bij een aantal partijleden, de zogeheten ‘Club van Utrecht’. In 1973 koos een ledenvergadering een ander bestuur, maar Beuker en partijsecretaris Jan Leechburch Auwers beriepen zich op de resultaten van een poststemming en weigerden af te treden. In april 1974 gaf het gerechtshof te Den Haag uiteindelijk Beuker en Leechburch Auwers gelijk. Ook in 1976 deed zich een conflict voor binnen de partij.

Bij de Tweede Kamerverkiezingen van 1977 behaalde de RKPN 33.000 stemmen (0,4%), waarmee zij haar zetel verloor. Het stemmental bij de Tweede Kamerverkiezingen liep verder terug, via 21.000 (0,2%) in 1981 naar 13.000 (0,1%) in 1982. In 1985 werd besloten niet meer aan verkiezingen deel te nemen en de activiteiten te beperken tot uitgave van een nieuwsbrief.