AOV jaaroverzicht 1997

Uit: B. de Boer, P. Lucardie, I. Noomen en G. Voer­man, 'Kroniek 1997. Overzicht van de partijpolitieke gebeurte­nissen van het jaar 1997' in: G. Voerman (red.), Jaarboek 1997, Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (Groningen 1998), 13-90, aldaar 19-22.

Inleiding

Evenals in voorgaande jaren streefde het AOV in 1997 naar samen­werking met andere ouderenpartijen, met wisselend succes. Interne spanningen bleven de partij ook dit jaar plagen.

Samenwerking en Tweede-Kamerverkiezingen

Nadat gesprekken over samenwerking tussen de drie ouderenpar­tijen Oude­ren-Unie 55+ (Unie 55+), AOV en de van deze partij afge­splitste Senioren 2000 in 1996 waren vastgelopen, zetten AOV en Unie 55+ hun pogingen voort (zie Jaarboek 1996 DNPP, blz. 56). Op 5 februari onderteken­den en presenteer­den ze in Den Haag een overeenkomst om met een gezamenlijke kandidaten­lijst aan de Twee­de-Kamerver­kiezin­gen van 1998 deel te nemen en daarna volledig te fuseren.

Bij de besprekingen was ook Solidair'93 betrokken, de partij die onder leiding van oud-vakbondsleider J. van de Scheur in 1994 tevergeefs aan de Tweede-Kamerverkiezingen had deelgeno­men, maar in dat jaar wel in enkele gemeenteraden een zetel gewonnen had. Uiteindelijk haakte Solidair'93 echter weer af en besloot in 1998 zelfstandig de verkiezingen in te gaan onder de naam 'Solidair en ouderen'.

De algemene ledenvergadering van het AOV sprak op 5 april in Utrecht haar goedkeuring uit voor de samenwerking met de Unie 55+, al tekende een minderheid verzet aan. Het bestuur van de Haagse afdeling trad uit protest tegen de gang van zaken af. De algemene ledenvergadering koos de voorzitter van de AOV-fractie in de Limburgse Staten P­.J.G.J. Veugen tot partij­voor­zitter; hij had deze func­tie overigens al sinds het aftreden van H. Baron in 1996 waargenomen.

Op 15 mei besloten de hoofdbesturen van AOV en Unie 55+ het Tweede-Kamerlid voor de Unie, H.A. Leerkes, voor te dragen als lijsttrekker van de gezamenlijke lijst.

Op 14 juni zou een algemene ledenvergadering van het AOV de kan­didaten van het Verbond voor de gezamenlijke lijst aanwij­zen, maar omdat de agenda te laat was uitgedeeld was de verga­dering niet rechts­geldig. Op 20 september kwamen de leden hiervoor opnieuw bij elkaar, in Almere. De vergadering had een wat onordelijk ver­loop; tussen bestuur en leden bleek nogal wat wantrouwen te bestaan. Het bestuur verschilde van mening met de selectiecommissie over de volgorde op de kandidaten­lijst, maar uiteindelijk stelde de meerder­heid van de leden weer een andere volgorde vast. Niet partijvoorzitter Veugen maar het Groningse Statenlid A. van Maanen zou de kandida­ten­lijst aanvoeren, Veugen kreeg plaats drie. De zittende Tweede-Kamer­leden kwamen niet op de lijst voor. W.J. Verkerk, de fractie­voorzit­ter, reageerde teleurgesteld. Zijn fractiegenoot C.S. van Wingerden had zich niet herkiesbaar gesteld.

In november wezen de besturen van AOV en Unie 55+ een geza­men­lijke lijstaanvoerder voor de kamerverkiezingen aan. Het werd A.H. Scheltens, voorzitter van de fractie van AOV/Unie 55+ in de Provinci­ale Staten van Noord-Brabant.

Gemeenteraadsverkiezingen

Het AOV en de Unie 55+ waren ook overeengekomen om bij de raads­verkiezingen in een aantal gemeenten met gezamenlijke lijsten aan de verkie­zingen deel te nemen. In Rotterdam kwam de oud-wereldkam­pioen boksen in de supervedergewichts­klasse R. Tuur op een onverkiesbare tiende plaats van de lijst te staan.

Afsplitsing

De oprichter van de partij, M. Batenburg, was kandidaat ge­steld voor de adviserende functie van 'verbonds­leider'. Op de ledenvergadering in Almere in september kreeg hij echter on­vol­­doende stemmen, waarna hij verbitterd de zaal verliet. In 1998 zou hij een nieuwe partij oprichten, het Nieuw Solidair Ouderenverbond (NSOV).

Publicaties

De wetenschappelijke instituten van AOV en Unie 55+ publiceer­den in 1997 een gezamenlijke studie onder de titel Solidari­teit geeft zeker­heid, waarin enkele verbeteringen in het Nederlandse pensioenenstel­sel werden voorge­steld.

Senioren 2000/Groep-Nijpels

Senioren 2000 was in 1995 ontstaan als af­splitsing van het AOV en werd in de Tweede Kamer vertegenwoordigd door de Groep-Nijpels. De verhouding met het AOV bleef ook in 1997 gespan­nen. In okto­ber spande de fractie­voorzitter van de Groep-Nijpels, mevr. H.M. Nijpels-Hezemans, een kort geding aan tegen het kamerlid Van Wingerden, die haar ervan beschuldigd had kasgeld van het AOV ver­duis­terd en loonbelasting voor medewer­kers van de AOV-frac­tie niet betaald te hebben. De rech­ter in Den Bosch stelde haar in het gelijk en veroordeelde Van Win­gerden tot rectifi­catie en een schade­vergoe­ding van 2.500 gulden.  

Nadat besprekingen met AOV en Unie 55+ eind 1996 waren ge­strand, besloot Senioren 2000 zelfstandig de Tweede-Kamerver­kie­zin­gen van 1998 in te gaan. De partij hield op 14 juni een congres in Amers­foort, waar Nijpels werd aange­wezen als lijst­trek­ker voor de kamerverkie­zingen. Voorts werden nieuwe statu­ten, een huishou­de­lijk reglement en een verkiezingspro­gramma vastgesteld. Het pro­gramma, getiteld Bouwstenen voor de 21e eeuw, bevatte eisen als een wel­vaarts­vaste AOW, erkenning van ouderen als derde partners in over­legorganen van werkgevers en werknemers, raamwet­geving voor euthanasie en beperking van het aantal ministeries. Nijpels wilde in de campag­ne de nadruk leggen op de the­ma's volksge­zondheid, huisvesting en pensioe­nen.

In Noord-Holland sloten twee Statenleden van de AOV/Unie 55+ fractie zich in augustus aan bij Senioren 2000. In Limburg werd een provinciale afdeling van Senioren 2000 opgericht, die vervolgens ging samenwerken met de Unie 55+.

Verwante instellingen en publicaties

In februari verscheen het beginsel­program van Senioren 2000, getiteld Senioren, waardig en gelijkwaar­dig. In dit beknopte program stelde de partij de behartiging van de belan­gen van senioren voorop, maar zag zichzelf ook als onderdeel van een nieuwe politieke stro­ming 'die beoogt te streven naar mense­lijke maat' en naar een 'over­heid op afstand'.

Het Wetenschappelijk Instituut van Senioren 2000 publiceerde de nota's Ouderen over de samenleving en Imago en draagvlak Senioren 2000. Eerstgenoemde nota bevatte het verslag van een enquête onder ruim 600 ouderen, die in samenwerking met het onderzoeksbureau SCS gehouden was. De ondervraagde ouderen bleken geen helder beeld te hebben van de verschillen tussen de ouderenpartijen, al waren ze wel overtuigd van het nut van een ouderenpartij.

De Stichting Vorming en Scholing (SVS 2000) stelde een raam­programma samen voor afdelingen die in 1998 aan de gemeente­raadsver­kiezingen deel zouden nemen.