Dit jaar maakte Vanessa een grote verandering door in haar professionele leven. Na jarenlang werkzaam te zijn geweest bij een toonaangevend telecommunicatiebedrijf, nam zij de moedige stap om haar baan op te zeggen en uit te kijken naar een meer betekenisvolle carriere. In een interview met Alun Roberts, auteur van de masterthesis "Finding meaning in the workplace", vertelt Vanessa meer over haar motivatie om zingeving en betekenisvol werk na te streven. Een belangrijke vraag die daarbij opkomt is: in hoeverre speelt verveling, ook wel bekend als "bored-out", een rol bij haar zoektocht?

Werk als doel in het leven?

Vanessa's vader werkte in vijf ploegen met veel extra uren, om het thuis goed te hebben. Van huis uit kreeg Vanessa de boodschap mee: "Zorg dat je de boel goed voor elkaar hebt!" Dit was dan ook de reden om een goede baan als leidinggevende en later met de bijrol als werkvloercoach bij een groot telecombedrijf te accepteren. "Zingeving vond ik buiten mijn werk. Bijvoorbeeld in vrijwilligerswerk bij een asielzoekdercentrum of voor vluchtelingenwerk. Die werkzaamheden gaven mij een stukje 'purpose in life' dat ik naast mijn werk nodig had", aldus Vanessa. Op een gegeven moment echter begon dit te wringen en ging ik op zoek naar zingeving in mijn werk.

"Zingeving gaat niet over succes, maar gaat er vooral over dat je werk positieve impact heeft."

Zingeving in werk gaat voor Vanessa over het gevoel dat je een doel hebt, dat je nuttig bent en dat je waarde toevoegt. Het gaat niet alleen om wat anderen van je vinden, maar ook om hoe jij jezelf ziet als een goed persoon. Vanessa benadrukt dat zingeving voor haar niet alleen betekent dat ze succesvol is, maar ook dat ze intrinsiek gelooft dat haar werk een positieve impact heeft op anderen. Hier begon de schoen te wringen.

De invloed van verveling op de zoektocht naar zingeving

Het gevoel van positieve impact binnen haar werk is veranderd vertelt Vanessa. Haar zoektoch naar zingeving werd beinvloed door ervaringen op kantoor. Het gebrek aan duidelijke opdrachten en meetbare resultaten gaven haar het gevoel dat haar werk zinloos was geworden. "Het voelde alsof ik mij niet goed kon verbinden aan de taken die ik kreeg." Ook al lieten medewerkers positieve waardering blijken tijdens de coachingsgesprekken, toch had ik zelf het gevoel dat ik onvoldoende kon betekenen. Ik voelde me hier schuldig over. Ik kreeg last van mijn geweten, omdat ik dacht aan mijn vader en hoe hard hij werkte en juist hoe weinig ik in mijn eigen ogen deed. Dit gevoel van zinloosheid sijpelde door mijn dagelijkse werkzaamheden en leidde uiteindelijk tot een afname van wergeluk en toename van ontevredenheid en verveling.

"Betekenisvol werk kan helpen tegen een bore-out? "

In het onderzoek van Alun Roberts wordt benadrukt dat betekenisvol werk kan helpen bij het voorkomen van verveling, ook wel een bore-out genoemd. Gebaseerd op theoretisch werk vertelt Alun dat een bore-out geassocieerd wordt met desinteresse in taken en verlies van verbinding hiermee- iets wat een belangrijke rol speelt bij de ontwikkeling van symptomen die vergelijkbaar zijn met een burn-out. Terwijl ontevredenheid over taken en doelloosheid belangrijke aspecten zijn van een bore-out, suggereert de studie dat er niet een reden bestaat waarom een persoon dergelijke gevoelens op kantoor kan ervaren.

Toch droeg juist die verveling en zinloosheid gevoelens bij aan ruimte voor verandering. "Het zette mij aan tot nadenken en verlangen naar meer zingevend en betekenisvol werk", vertelt Vanessa. Ik keek uit naar een functie waarin ik mij kon inzetten voor rechtvaardigheid. "Er zijn veel mensen die, net als Vanessa's vader, bij tij en ontij hun lichaam moeten inzetten voor belangrijk werk dat niet als zodanig gewaardeerd wordt in onze samenleving. De zogenaamde "dirty jobs", zegt Alun. "Juist deze mensen bij kunnen staan in hun rechten op de werkvloer en bij te dragen aan een groter goed, geeft mij meer betekenis in mijn werk", voegt Vanessa toe.

In dit licht refereert Alun aan het verschil tussen 'meaningful work' en 'finding meaning in work'. "Betekenisvol werk is een subjectieve ervaring. Een zorgverlener of een manager bij een grote liefdadigheidsorganisatie kan bijvoorbeeld in de ogen van anderen betekenisvol werk hebben, maar die persoon zelf ervaart zijn werk mogelijk niet als betekenisvol- of vindt er inderdaad geen enkele betekenis in."

Zingeving als proces

In de zoektocht naar betekenisvol werk, heeft Vanessa een lange uitdagende reis afgelegd. "Ik heb echt ervaren hoe een gebrek aan zingeving en ook verveling kan leiden tot een negatieve spiraal van ontevredenehdi en zelftwijfel. Het is belangrijk om te erkennen dat het vinden van zingeving in je werk een proces is. Het vergt tijd, moed en zelfreflectie. Soms moet je bereid zijn om je comfortzone te verlaten en het onbekende te verkennen, maar ik geloof dat wanneer je de sprong waagt en vasthoudt aan je verlangen naar betekenisvol werk, je uitendelijk een pad zult vinden dat leidt tot vervullling en tevredenheid."

Werkgeluk

Vanessa refereert aan zeven bronnen van arbeidsvreugde (Kouwenhove,2005). "Hier staan veel elementen in die eerst ontbraken in mijn werk, maar in deze nieuwe functie heb ik deze weer gevonden. Voorbeelden zijn; variatie in werk, collegialiteit, waardering en vertrouwen. Maar ook dat je succesen viert wanneer je iets voor elkaar krijgt!"

Vanessa: "Wanneer meer mensen bereid zijn om te zoeken naar betekenisvol werk, kunnen we samen een toekomst vormgeven waarin werk niet alleen een middel is om te voorzien in onze behoeften, maar ook een bron van vreugde, betekenis is en positieve impact heeft op anderen en de wereld om ons heen." Iets wat wellicht mijn vader in zijn werk niet kon vinden, maar tegenwoordig steeds haalbaarder wordt voor mensen. Als je als leidinggevende op een positie zit waar je dergelijke invloed kan hebben, moet je deze ook grijpen.

Alun Roberts, Output Coordinator Unive Verzekeringen, Geestelijk Verzorger en voormalig student werk en zingeving. Schreef zijn masterthesis over Bore-out, boredom and finding meaning in the workplace. A study about task disengagement, boredom and finding meaning in office envoronments.

Vanessa studeerde religiewetenschappen aan de RUG, waarna zij twaalf jaar werkte bij een toonaangevend communicatiebedrijf, eerst als HR adviseur en later als manager operations en HR lead. In haar zoektocht naar zingeving gooide zij het roer om en werkt nu als HR manager/lead bij een familiebedrijf.

Wil jij net als Vanessa werk maken van zingeving?

In de nieuwe master track Werk en Zingeving leer je reflecteren op de betekenis van werk voor identiteitsvorming, samenwerking en maatschappelijke bijdrage. Deze mastertrack is uniek in Nederland. Het maakt onderzoek naar leiderschap op verschillende niveau's mogelijk en geeft handvatten voor een inclusieve werkomgeving, die toekomstbestendig is. Wil jij ook de vaardigheden ontwikkelen om bij te dragen aan gezonde en veerkrachtige organisaties met aandacht voor zingeving? kijk op: www.rug.nl/wz en ontdek de mogelijkheden!