Biografie Felix De Boeck (1898-1995)

De kunstenaar Felix De Boeck (1898-1995) woonde en werkte gedurende zijn hele leven op zijn boerderij in Drogenbos, nabij Brussel. Hij wilde graag gezien worden als de schilder die boert om in zijn levensonderhoud te voorzien ― niet als de romantische schilderende boer. Om die reden kon hij alleen op zondag aan zijn schilderijen werken. In egodocumenten, tijdschriftbijdragen en vraaggesprekken schilderde hij zich af als de eenling, die zich niet rekende tot een bepaalde groep of kunststroming, en die zijn werk het liefst tentoongesteld wilde zien in solo-exposities.

De Boecks werk ontwikkelde zich gedurende zijn hele leven in de richting van een grotere abstractie. In het begin van zijn artistieke carrière was hij vooral beïnvloed door stromingen als het fauvisme, kubisme en futurisme. Maar in dit vroege werk is ook een religieuze inslag en belangstelling voor de natuur terug te vinden. Hij koos dus niet alleen voor een fysieke afstand van de grote kunstcentra van zijn tijd, zoals Parijs of Antwerpen. Ook inhoudelijk probeerde hij wellicht een nieuwe invulling te geven aan het modernistische kunstklimaat van zijn tijd, dat het 'natuurlijke' in de kunst of de religieuze beleving steeds meer begon af te wijzen.

In deze biografie zal het spanningsveld aan bod komen die De Boecks keuze voor het boerenleven teweeg bracht in het cultureel-maatschappelijk debat van zijn tijd. Hoe mengde hij zich in discussies over het modernistische kunstenaarschap en het Vlaams activisme? Hoe waren de verschrikkingen van de Eerste en Tweede Wereldoorlog van invloed op zijn ideeën over het kunstenaarschap? Hoe liet hij zich beïnvloeden door Van Gogh? Welke positie nam De Boeck in in de groep rond de kunsttijdschriften 7 Arts en Het Overzicht? En hoe verging het hem tijdens zijn zelfverkozen retraite na de dood van zijn ouders, broer en kinderen? Hoe heeft dit kluizenaarschap bijgedragen aan de mythevorming rond de persoon van De Boeck?

Het onderzoek is van belang voor de kennis van de geschiedenis van de modernistische kunst in België. Ontwikkelde deze zich vooral vanuit de grote steden, waar vele avant-gardegroeperingen voor vernieuwing in de kunst zorgden, of is hier sprake van een 'arcadisch modernisme' in de Belgische twintigste eeuwse kunst?

David Veltman (1982) deed vanaf 1 september 2016 onderzoek naar het leven en werk van Felix De Boeck. Hij is verbonden aan het Biografie Instituut van de Rijksuniversiteit Groningen, en wordt begeleid door prof.dr. Hans Renders en prof.dr. Jo Tollebeek (KU Leuven).

Op 5 juli 2021 vond om 16.15 uur de openbare verdediging van het proefschrift plaats in de aula van het Academiegebouw. De biografie verscheen nadien bij Uitgeverij Verloren. In de volgende media kreeg het boek publiciteit:

• Biografieportaal.nl;
• Pompidou, het cultuurprogramma van de Vlaamse radiozender Klara;
• Kaaskrabber, het gemeenschapsblad van Drogenbos;
• Nieuwsbrief Maatschappij der Nederlandse Letterkunde, afdeling Zuid;
• Doorbraak.be;
• Openbaar Kunstbezit Vlaanderen;
• RingTV, de tv-zender van de Vlaamse rand rond Brussel;
• G-Geschiedenis;
• Belgisch Tijdschrift voor Nieuwste Geschiedenis.

E-mail: d.veltman rug.nl