30 maart 2015: Lezing Anita Buma

De effecten van klimaatverandering zijn in de Noordelijke IJszee en in de Antarctische oceaan tegenwoordig duidelijk zichtbaar. In de Noordelijke IJszee neemt het zee-ijs significant af en worden de kustgebieden zoeter en troebeler door een verhoogde inbreng van smeltwater van omringende gletsjers. Rond Antarctica treden ook andere fenomenen op, zoals veranderingen in windsnelheden, een regionale afname in zee-ijs maar ook een sterke toename in zee-ijs-bedekking op grotere schaal. Ook opent zich hier ieder voorjaar het zogenaamde ozongat. De genoemde veranderingen hebben een grote invloed op het leven in de koude oceanen van de beide poolgebieden, inclusief de hoeveelheid en verspreiding van de "eindgebruikers", zoals ijsberen, pinguïns en zeezoogdieren. Aan de basis van alle mariene voedselwebs staat het zogenaamde fytoplankton. Dit zijn minuscule eencellige algen, die door middel van fotosynthese kooldioxide vastleggen in vaste stof. De algen worden gegeten door kleinere kreeftachtigen, zoals -rond Antarctica- het krill. Het krill vervult een sleutelfunctie in het Antarctische voedselweb, echter deze belangrijke diersoort laat door klimaatverandering verschuivingen zien. In deze IMAKA lezing zal worden verteld over de factoren die van invloed zijn op het functioneren van mariene voedselwebs in de poolgebieden, maar ook hoe klimaatverandering hier op aangrijpt. Speciale aandacht zal uitgaan naar de intrigerende wereld van het plankton.

Prof. dr. Anita Buma werkt als hoogleraar bij de groep Ocean Ecosystems van het Energy and Sustainability Research Institute Groningen en het Arctisch Centrum, Rijksuniversiteit Groningen.