Sancties in consumentenrecht

“Wie zijn billen brandt, moet op de blaren zitten. Houden sancties in het consumentenrecht bedrijven op het rechte pad?” - Zo luidde de titel van het onderzoeksvoorstel van Charlotte Pavillon waarvoor zij een subsidie toegekend kreeg van de Gratama Stichting.

Bedrijven die zich schuldig maken aan oneerlijke handelspraktijken of onredelijk bezwarende contractsvoorwaarden gebruiken, hangen sancties boven het hoofd. Die sancties zijn ofwel bestuursrechtelijk ofwel privaatrechtelijk van aard. Welke sanctie wordt opgelegd, is afhankelijk van wie tegen de overtreding optreedt: de ACM (bestuursrecht) of de consument zelf, als individu of als collectief (privaatrecht). De regels die bescherming bieden tegen oneerlijke praktijken en voorwaarden zijn van Europese afkomst en aan de sancties hierop wordt een drietal randvoorwaarden gesteld. Zo moeten sancties voldoende effectief zijn: ze moeten gebruiksvriendelijk zijn en een einde maken aan de overtreding. Daarnaast moeten sancties afschrikkend zijn en nieuwe overtredingen voorkomen. Tot slot moeten sancties evenredig zijn: zij mogen niet verder gaan dan nodig.

Met dank aan de subsidie heeft Pavillon samen met een groep student-assistenten onderzocht of en zo ja hoe, bij het opleggen van een sanctie, de drie genoemde randvoorwaarden worden meegeteld. Ook is nagegaan of deze randvoorwaarden worden vervuld. Daartoe is gebruikgemaakt van interviews (rechters en ACM), jurisprudentieonderzoek en onderzoek naar websites en contracten (nadat een sanctie is opgelegd).

Het onderzoeksproject werd afgesloten met een symposium in Den Haag. De resultaten van het onderzoek zijn vastgelegd in diverse publicaties, waaronder een artikel in het European Review of Private Law. Tijdens Pavillons oratie, op 5 maart 2019, werden de eerste bevindingen gepresenteerd. Een definitieve versie van de oratie is in 2020 gepubliceerd bij Boom juridisch. Het onderzoek heeft het buitengewoon actuele onderwerp van de civielrechtelijke sancties in het consumentenrecht op de kaart gezet.

Duur van het project

2018 – 2019

Toegekende subsidie

18.220 euro, verkregen van de Gratama Stichting

Contactpersoon bij onze faculteit

Prof. mr. dr. C.M.D.S. (Charlotte) Pavillon

Website met aanvullende informatie