Smart cities: private means, public ends?
Promotie: | Mw. A.R. (Astrid) Voorwinden |
Wanneer: | 10 juli 2023 |
Aanvang: | 09:00 |
Promotors: | prof. dr. S.H. Ranchordás, prof. mr. dr. S.A.J. (Solke) Munneke |
Waar: | Academiegebouw RUG |
Faculteit: | Rechtsgeleerdheid |
Smart cities: private middelen, publieke doelen?
Steeds meer gemeenten investeren in 'smart city'-projecten: met behulp van bijvoorbeeld sensoren, camera’s en algoritmen worden gegevens verzameld, wordt infrastructuur geautomatiseerd en wordt beleidsvorming geïnformeerd. Zulke technologieën worden geproduceerd en verkocht door bedrijven, maar hun design integreert keuzes die gevolgen hebben voor burgers (bijv. privacy, participatie). Astrid Voorwinden concludeert in hun proefschrift dat het uitbesteden van deze keuzes risico's met zich mee brengt voor publieke waarden zoals transparantie en verantwoording.
Voorwinden onderzocht hoe gemeentebesturen en samenwerken met private partijen voor van smart city projecten, en keek hierbij specifiek naar het waarborgen van publieke waarden. Aan de hand van een theoretische benadering en empirische data bestudeert Voorwinden de uitdagingen waar gemeenten voor staan en de tools die ze kunnen gebruiken.
Het eerste deel beschrijft welke risico's voor publieke waarden ontstaan op het kruispunt van privatisering en digitalisering, en de specifieke risicofactoren van de smart city-beweging. Een mogelijke oplossing die de literatuur biedt is het uitbreiden van publieke waarden naar private actoren door middel van partnerschappen en contracten ('publicization'). In het tweede deel confronteert Voorwinden deze theoretische observaties met de praktijk. Casestudies in Amsterdam laten zien hoe een gemeente gebruik maakt van hard law instrumenten (bijv., aanbestedingen), maar ook hoe ze experimenteert met samenwerking (bijv., Urban Living Labs) en regelgeving (bijv. soft law).
Voorwinden concludeert in hun proefschrift dat gemeenten in een unieke positie verkeren om invloed te hebben op de smart city-beweging. Gemeenten dragen de verantwoordelijkheid om op lokale schaal publieke waarden te waarborgen. Dit kunnen ze doen door te investeren in interne expertise, een aanbestedingsbeleid voor smart city technologie te formuleren, deel te nemen aan internationale normeringsorganen en lokale wetgeving toe te passen.