Assisted dying in Europe

Impasse rond stervenshulp zal blijven bestaan

Het publieke en politieke debat over de rechtmatigheid van hulp bij sterven wordt met name gedreven door tragische individuele gevallen van menselijk lijden. Daarnaast lijkt er in enkele Westerse liberale democratieën een toenemende mate van publieke - maar geen politieke of rechterlijke - steun te zijn voor juridische beleidswijzigingen om hulp bij sterven te legaliseren. Promovendus Adam McCann stelt dat het onwaarschijnlijk is dat de controverse rondom individuele gevallen van hulp bij sterven zal gaan liggen, terwijl de politieke impasse waarschijnlijk zal blijven bestaan. Bovendien stelt hij dat de "first-principle" aard van hulp bij sterven een negatief effect heeft op de implementatie en evaluatie van juridisch beleid.

Na een vergelijkende law and governance analyse van vier nationale systemen (Engeland, Frankrijk, Nederland en Zwitserland) en twee supranationale systemen (de Europese Unie en de Raad van Europa) betoogt McCann dat zinvolle onderlinge afhankelijkheid tussen publieke en private partijen in het aannemen, toepassen en evalueren van wetgeving t.a.v. hulp bij sterven ertoe bij kan dragen dat de tekortkomingen van centrale politieke instituten en partijen worden beperkt. In essentie vereist dit dat we voor dit gevoelige onderwerp verder kijken dan enkel naar traditionele law and governance mechanismen.

McCann benadrukt in zijn conclusie de noodzaak van zinvolle betrokkenheid van zowel publieke als private partijen in het recht, zowel op nationaal als op transnationaal niveau. De afhankelijkheid van enkel publieke partijen – of dit nu parlementariërs, openbaar aanklagers of leden van de rechterlijke macht zijn – om de inhoud van juridische beleid t.a.v. hulp bij sterven vorm te geven heeft geresulteerd in een aantal praktische problemen. Vanuit een meer prangend pragmatisch oogpunt is er volgens McCann behoefte aan meer empirisch onderzoek naar de frequentie van alle vormen van medische gedragingen rondom het levenseinde, meer verantwoordelijkheid voor handelingen gericht op hulp bij sterven door medische beroepsverenigingen, en het balanceren van de aandacht van beleidsmakers tussen de ideologische vraagstukken (over de vraag of hulp bij sterven goed of slecht is) en vraagstukken die meer gaan over instrumentele rationaliteit (over de vraag of het huidige beleid er in werkelijkheid in slaagt of faalt om de gewenste doelen te behalen).

Adam McCann verrichtte zijn onderzoek aan de Faculteit Rechtsgeleerdheid, binnen het onderzoeksprogramma Public Interests and Private Relationships. Na afronding van zijn promotieonderzoek is hij als docent gaan werken aan de universiteit van de Republiek der Seychellen.

Proefschrift: http://hdl.handle.net/11370/89f1e3dd-6b0b-4071-b201-ab7c8b296276