Hanneke Muthert benoemd tot adjunct-hoogleraar Godsdienstpsychologie

Met ingang van 1 februari 2021 bekleedt dr. Hanneke Muthert als adjunct-hoogleraar de leerstoel Godsdienstpsychologie met speciale aandacht voor Geestelijke Verzorging en Welzijn aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen. ‘Samen met collega-onderzoekers en spelers uit zorg- en werkpraktijken kunnen we rond (religieuze) zingeving hele mooie dingen gaan doen.’

Zingeving gaat iedereen aan

Mutherts voorgangers op deze leerstoel waren de hoogleraren Hans-Günter Heimbrock, Patrick Vandermeersch en Hetty Zock. Mladen Popović, decaan van de Faculteit GGW: ‘De faculteit wilde al enige jaren geleden een herbezetting van de leerstoel. Wij zijn heel blij dat dit nu is gelukt met de benoeming van Hanneke Muthert als adjunct-hoogleraar in een tenure track tot gewoon hoogleraar. Het vakgebied van de Godsdienstpsychologie en Geestelijke Verzorging is een van de pijlers van onze faculteit. Het gaat onder andere om vragen omtrent zingeving. Dat zijn belangrijke vragen die vrijwel iedereen zich stelt; die kunnen te maken hebben met grotere zaken zoals crisis en trauma bij rampen – denk aan de aardbevingsproblematiek hier in het noorden – maar ook met het werk dat je doet en hoe je dat als zinvol ervaart in je dagelijks leven. Zingeving gaat iedereen aan in onze veranderende wereld, zowel seculier als religieus. Het vakgebied van de Godsdienstpsychologie en Geestelijke Verzorging verbindt onze faculteit ook krachtig met andere collega’s en aanpalende vakgebieden binnen de RUG en het UMCG, bijvoorbeeld via de Aletta Jacobs School of Public Health.’

Zingevingkwesties binnen zorg en werk

Hanneke Muthert legt uit wat haar focus wordt in deze functie: ‘Godsdienstpsychologie binnen onze faculteit combineert geesteswetenschappelijke benaderingen met sociaalwetenschappelijke onderzoekstradities. Die integratie is belangrijk omdat je alleen op die wijze de bestudering van religie als complex en dynamisch fenomeen recht doet. Dat geldt zowel voor het leren begrijpen van historische ontwikkelingen alsook recente ontwikkelingen rond religies. Een daarvan is de toenemende aandacht voor zingeving en spiritualiteit als dimensie van gezondheid, welzijn en veerkracht. Waar ik me vooral op zal richten is hoe zingevingkwesties tegenwoordig worden geadresseerd en ondersteund binnen verschillende contexten waarin mensen zorgdragen voor elkaar – en dit in een tijd waar een gedeelde taal over levensbeschouwelijke reflectie of zingeving vaak ontbreekt. Hoe aandacht voor zin gestalte krijgt bij individuen, op organisatieniveau en binnen de maatschappelijke context: het is allemaal aan het veranderen en daarmee zeer relevant als onderzoeksgebied.’

Geestelijke zorg bij aardbevingen, COVID-19 en werk

‘Hoe maken mensen in verschillende maatschappelijk complexe contexten zin en spiritualiteit dan toch bespreekbaar? Ik concentreer me op contexten waar zin dusdanig bevraagd wordt (door verlies, lijden, pathologie en destructieve maatschappelijke krachten) dat experts rond zingeving en levensbeschouwing worden ingeschakeld. Geestelijk verzorgers zijn daar goed in. Hoe dragen zij en anderen bij aan plekken waar existentiële uitwisselingen gestimuleerd en ondersteund worden? Ik noem dat existentiële oefenplaatsen voor ‘speakable spirituality’. Concreet loopt er nu bijvoorbeeld een project naar geestelijke zorg in de aardbevingsregio hier in Groningen. Ook kijken we wat geestelijke verzorgers (anders) doen in tijden van COVID-19, en vanaf het begin van mijn loopbaan heeft ook de context van de GGZ mijn warme belangstelling. Daarnaast richten we ons ook meer op de context van werk: werk is in toenemende mate identiteitsbepalend geworden, waarmee ook voor werkgevers, HR-professionals en uiteraard de werknemers zelf aandacht voor zingeving en werkgeluk groeit. Hoe wordt zingeving ingevuld door diverse beroepsgroepen bij betaald en ook onbetaald werk: ook daar ligt nog een wereld open.’

Mooie dingen doen

‘Ik ben blij en dankbaar bij zo’n mooie faculteit en universiteit een bijdrage te kunnen leveren aan dit maatschappelijk relevante thema. Samen met collega-onderzoekers en spelers uit zorg- en werkpraktijken kunnen we rond (religieuze) zingeving hele mooie dingen gaan doen. Ik heb er heel veel zin in!’, aldus onze nieuwe adjunct-hoogleraar Godsdienstpsychologie.