Grote subsidie voor negen onderzoeken RUG

NWO heeft aan negen projecten van onderzoekers van de RUG een grote subsidie toegekend, van elk maximaal 750.000 euro. De onderzoeken richten zich o.a. op gierst als duurzaam gewas, misleidende reclame en de versterking van de rechtsstaat.

Het bestuur van het NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen heeft in totaal 22 miljoen euro toegekend aan onderzoekers vanuit de Open Competitie – SGW-ronde 2020. De financiering geeft wetenschappers de kans onderzoek te verrichten naar een onderwerp van eigen keuze. Bij negen van de 34 uitgekozen projecten zijn RUG-onderzoekers betrokken.

Overzicht toegekende financieringen waar RUG-onderzoekers bij betrokken zijn:

Zout en macht. Vroege staten, Rome en controle over middelen

Prof. dr. P.A.J. Attema

Zout is van levensbelang voor de voedseleconomie van de mens en derhalve van staatsbelang. Volgend op hun ontdekking dat al in de bronstijd zoutproductie plaatsvond op de kust van Rome gaan de onderzoekers na op welke wijze schaalvergroting plaatsvond en wat de rol van het vroege Rome was als belanghebbende.

Oude gewassen voor een duurzame toekomst? Gierst en cultuur in India

Dr. P. Berger en prof. R.T.J. Cappers

Gierst is een van de startgewassen van de landbouw. Recentelijk wordt het gepromoot als het ‘smart food’ van de toekomst. Maar hoe verhoudt gewasselectie zich tot cultuur? Gewasselectie wordt onderzocht met de expertise van antropologen en archeobotanici, zowel voor het hedendaagse India als voor de Indiase geschiedenis.

Lees ook het artikel Gierst: oude gewassen voor de toekomst.

De invloed van sociale interactie en sociaaleconomische status op de gezondheid over de levensloop

Prof. dr. J.P. Elhorst, samen met dr. G.E. Bijwaard PhD (NIDI)

Dit project zal onderzoeken hoe de invloed van sociaaleconomische status op de gezondheid versterkt kan worden door de relaties tussen mensen in een buurt. We kijken met name naar hoe deze relatie zich ontwikkelt over de levensloop (als kind, als volwassene en vanaf pensionering) van mensen.

Hoe beïnvloedbaar zijn we eigenlijk? Wanneer en waarom geloven consumenten misleidende reclame, ‘fake’ nieuws en misinformatie?

Prof. dr. B.M. Fennis

Hoe makkelijk worden we misleid door reclame, ‘fake’ nieuws en misinformatie? Eerder onderzoek laat een gemengd en tegenstrijdig beeld zien. In dit project ontwikkelen en testen we een nieuw model dat kan voorspellen wanneer we meer en juist minder beïnvloedbaar zijn en hoe we ons effectief tegen misleiding kunnen wapenen.

De versterking van de rechtsstaat in Europa

Prof. dr. M.L.M. Hertogh

Recente ontwikkelingen in Hongarije en Polen hebben geleid tot een crisis van de rechtsstaat in de Europese Unie. CITIZENS-LAW biedt inzicht in de maatschappelijke opvattingen over het recht die deze crisis kunnen verklaren. De onderzoeksresultaten worden vertaald in een governance toolkit om de rechtsstaat in Europa te versterken.

Op zoek naar geschikte gronden: Onderzoek aan begraven Mesolithisch-Neolitische landschappen voor een reconstructie van de introductie van akkerbouw

Dr. ir. D.J. Huisman, samen met dr. K.M. Cohen (UU)

Hoe begon de akkerbouw in het Nederlandse laagland? We onderzoeken landschappen die sinds de steentijd zijn verdronken en afgedekt. Geologische datasets en geofysische metingen leiden ons naar sleutellocaties hiervoor op oeverwallen van riviersystemen. Met mechanische boringen en microscopische en palaeobotanische technieken onderzoeken we hoe en hoe snel akkerbouw hier begon.

Effecten meten. Beurs, beleggersgedrag, en economische groei in Nederland, 1870-1940

Prof. dr. H.J. de Jong, samen met prof. dr. A. de Jong (EUR)

Economen vinden beurzen van groot belang voor economie en samenleving. We weten echter niet of ’s werelds oudste beurs in Amsterdam de overheid, particulieren en bedrijfsleven naar behoren bediende. We doen daarom fundamenteel onderzoek naar die beurs tijdens een dynamisch tijdvak waarin Nederland zowel snelle groei als diepe crisis doormaakte.

Empowerment van vrouwen door economische en psychologische barrières te verminderen

Prof. dr. B.W. Lensink

Dit project heeft als doel de empowerment van vrouwen te verbeteren door middel van het ontwikkelen van een combinatie van economische en psychologische interventies. De impact van de nieuw ontwikkelde interventies zal worden geëvalueerd met behulp van een gerandomiseerde interventie met een microfinancieringsinstelling in Vietnam.

Wat is repliceerbaarheid?

Dr. M. Derksen, samen met prof. dr. A.J. Pols (AMC)

Wat betekent het als onderzoek niet repliceerbaar is? Klopten de resultaten van de originele studie dan wel? Wetenschappers, filosofen en beleidsmakers discussiëren over deze fundamentele vragen. Dit project brengt die discussie verder door te analyseren hoe replicatieonderzoek in de praktijk plaatsvindt