Marije Coster promoveert op de poëzie van tijdgenoten van Mohammed

Marije Coster onderzocht voor haar promotieonderzoek de poëzie van tijdgenoten van Mohammed als bron voor de geschiedschrijving van de vroege islam. Op 18 april promoveert zij aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap op haar proefschrift met de titel The good, the bad, and the ugly: Allegiance and authority in the poetical discourse of Muḥammad’s lifetime.

Gedichten werpen licht op context vroege islam

Voor haar PhD-promotie deed Marije Coster onderzoek naar de poëzie van tijdgenoten van de islamitische profeet Mohammed als bron voor de geschiedschrijving van de vroege islam. Deze gedichten vinden we in beschrijvingen van veldslagen, verbondssluitingen en overwinningen in de zogenoemde sīra-literatuur (een verzamelnaam voor de islamitische biografieën van Mohammed), maar ook bijvoorbeeld in poëziecollecties van stammen of individuele dichters en in biografisch materiaal. De gedichten kunnen bijdragen aan het onderzoek naar deze periode omdat hierin tijdgenoten hun visie op de wereld en op zichzelf naar voren brengen. Marije bestudeerde de gedichten die worden toegeschreven aan drie dichters: twee uit de stam van Mohammed (Ḍirār b. al-Khaṭṭāb en Ibn al-Zibaʿrā) en één van wie de exacte afkomst onbekend is (al-Ḥuṭayʾa, die afwisselend claimt te behoren tot de stam van ʿAbs of de stam van Dhuhl). Alle drie worden ze beschouwd als ‘professionele dichters’ en als drie van de beste dichters van die tijd. In haar proefschrift vertaalt, contextualiseert en analyseert Coster de gedichten van deze dichters.

The good, the bad, and the ugly

Marije Coster licht desgevraagd de keuze voor de prikkelende hoofdtitel van haar proefschrift toe: ‘Origineel is de titel niet, maar hij past wel heel goed bij de drie dichters die ik in mijn proefschrift bestudeer: een dichter die vasthoudt aan de idealen uit het verleden en zijn stam verdedigt in goede en slechte tijden; een dichter die, pragmatischer, diezelfde idealen ook lijkt te verdedigen maar er ook op uit is om de positie van zijn groep binnen de stam te verdedigen; en ten slotte een dichter die de bijnaam ‘de lelijkerd’ met trots draagt en zelfs weet in te zetten voor zijn eigen gewin.’

Inzicht in de historische en sociale context

De gedichten die ze onderzocht zijn zogenaamde ‘gelegenheidsgedichten’: in een dergelijke compositie, meestal relatief kort, reageert de dichter op een gebeurtenis die, korter of langer geleden, hem en/of zijn stam heeft getroffen. Behalve bepaalde gedichten die, alleen of in combinatie met andere gedichten of bronnen, extra of afwijkende informatie bieden bij wat we reeds weten uit de islamitische traditie, kan een analyse van het corpus als geheel inzichten bieden in de historische en sociale context van Mohammed en zijn vroege volgelingen. De composities zijn namelijk niet alleen een weergave van de individuele gevoelens en emoties van de dichter, maar ook van diens wereldbeeld. Dat wereldbeeld overstijgt de individuele ervaringen van de dichter en is een uiting van de collectieve stem van de groep waarmee de dichter zich identificeert.

Promotie

Op 18 april zal Marije haar proefschrift verdedigen in het bijzijn van haar promotor prof. dr. Kocku von Stuckrad, hoogleraar Religiewetenschap aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de RUG, en haar begeleiders dr. Gert Borg en dr. Nicolet Boekhoff-van der Voort, beiden van de Radboud Universiteit Nijmegen.

• Wanneer:       Donderdag 18 april 2019
• Aanvang:       16:15
• Waar:            Academiegebouw