Veni-beurzen voor zeven Groningse onderzoekers

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kent aan zeven onderzoekers van de RUG en het UMCG een Veni-beurs toe: Yingying Cong, Max Fürst, Lisanne van Dijk, Esther Metting, Felix Poppelaars, Simon Pouwels en Gwenny Verstappen. De laureaten kunnen met dit bedrag gedurende drie jaar hun eigen onderzoeksideeën verder ontwikkelen.

In totaal heeft NWO heeft aan 89 veelbelovende jonge wetenschappers uit de wetenschapsdomeinen ENW en ZonMw een Veni-financiering van maximaal 280.000 euro toegekend. Veni maakt, samen met Vidi en Vici, onderdeel uit van het NWO-Talentprogramma (voorheen: de Vernieuwingsimpuls). Veni is gericht op excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn. Binnen het Talentprogramma zijn onderzoekers vrij om hun eigen onderwerp voor financiering in te dienen. Op deze manier stimuleert NWO nieuwsgierigheidsgedreven en vernieuwend onderzoek. NWO selecteert onderzoekers op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het innovatieve karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact van het onderzoeksvoorstel en mogelijkheden voor kennisbenutting.

Onderstaande voorstellen hebben aan RUG en UMCG een Veni mogen ontvangen.

Coronavirusuitbraken bestrijden, dr. Y. Cong (UMCG)

Coronavirussen vormen permanente bedreigingen voor de menselijke gezondheid en de landbouw; ook zullen waarschijnlijk nieuwe epidemieën opduiken. Dit project is gericht op het identificeren en karakteriseren van farmaca die het geconserveerde replicatiemechanisme van coronavirussen blokkeren. Het uiteindelijke doel is om anti-coronavirale medicatie te verstrekken ter bestrijding van toekomstige coronavirus uitbraken.

Designer eiwitten in de etalage, dr. M.J.L.J. Fürst

"Protein display" is een van de krachtigste technieken om eiwitten uit te rusten met nieuwe nuttige functies, omdat hiermee miljoenen varianten kunnen worden getest. De onderzoeker beschrijft hier de eerste displaymethode die eiwitten met een moleculaire “streepjescodes” labelt, waarmee kenmerken van de beste computer-ontworpen eiwitten razendsnel geïdentificeerd kunnen worden.

Met Artificial intelligence bestralingsbijwerkingen voorspellen en verminderen in hoofd-halskankerpatiënten, dr. Lisanne van Dijk (UMCG)

Hoofd-hals kankerpatiënten behandelt met radiotherapie hebben een steeds betere overleving, maar hun`behandeling gaat vaak gepaard met ernstige, langdurige bijwerkingen. Dit project gebruikt Artificial Intelligence technieken om voorspellingsmodellen te maken voor deze bijwerkingen. Hierdoor wordt een gepersonaliseerde behandeling mogelijk waarbij naast de optimale overleving zo min mogelijk bijwerkingen optreden.

Mensen die niet digitaal vaardig zijn zouden toch gebruik moeten kunnen maken van EHealth om gezondheidsverschillen te voorkomen, dr. Esther Metting (UMCG)

In de zorg wordt steeds vaker gebruik gemaakt van E-Health om patiënten beter te kunnen behandelen. Hierdoor zal de behandeling en de gezondheid van niet digitaal vaardigen achterblijven. Met COPD patiënten en zorgverleners ga ik een methode ontwikkelen waarmee niet digitaal vaardigen tóch kunnen profiteren van de gezondheidsvoordelen van E-Health.

Het Complotype, een nieuw criterium voor compatibiliteit tussen donor en ontvanger bij niertransplantaties, dr. Felix Poppelaars (UMCG)

De geërfde set van complement genen wordt het Complotype genoemd en bepaalt het vermogen om het complement systeem te activeren en te reguleren. Ik ga onderzoeken of bij de toewijzing van donornieren het Complotype moet worden toegevoegd als criterium naast weefseltypering, om daarmee de lange-termijn uitkomsten na transplantatie te verbeteren.

Lichaamseigen gevaar-signaalstoffen in het ontwikkelen van onderliggend lijden bij COPD patiënten, dr. Simon Pouwels (UMCG)

In dit project zal ik onderzoeken of én hoe lichaamseigen-gevaarsignalen afkomstig uit beschadigd longweefsel, kunnen bijdragen aan het ontwikkelen van onderliggend lijden in COPD, middels een groot patiënten cohort en vernieuwende 3D-lab technieken. Hieruit zal blijken of deze gevaarsignalen gebruikt kunnen worden als COPD biomarker en/of aangrijpingspunt voor nieuwe behandelstrategieën.

Het hoe en waarom van B-cel overactiviteit bij systemische auto-immuunziekten, dr. Gwenny Verstappen (UMCG)

Systemische auto-immuunziekten worden gekenmerkt door overactiviteit van B-cellen. Hoe dit tot stand komt is onduidelijk. Middels een gedetailleerde functionele en moleculaire analyse gaat deze onderzoeker bepalen hoe B-cellen overactief raken in patiënten met de auto-immuunziekte ‘syndroom van Sjögren’, om verschillen tussen patiënten te identificeren en gerichte therapeutische behandelopties te realiseren.

Aangepaste planning

De Veni wordt jaarlijks door NWO toegekend. Deze toekenningen betreffen een deel van de Veni-ronde 2021, namelijk de wetenschapsdomeinen ENW en ZonMw. Afgelopen jaren heeft NWO moeten schuiven met de planning van de Veni-rondes, noodgedwongen door corona en een hack. Voor de domeinen SGW en TTW staat de besluitvorming in april 2022 gepland.

Kijk voor meer informatie op de website van NWO.