Brenda Mathijssen krijgt Veni-beurs voor onderzoeksproject Duurzame uitvaartpraktijken in een multiculturele context

Vandaag maakte NWO officieel wereldkundig welke getalenteerde jonge onderzoekers dit jaar een prestigieuze Veni-financiering krijgen toegekend. Onder hen is onze dr. Brenda Mathijssen, universitair docent Religiepsychologie aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap. Zij krijgt 250.000 euro waarmee zij drie jaar onderzoek gaat doen naar duurzame uitvaartpraktijken in de hedendaagse multiculturele context.

Voor het eerst

Brenda, leg uit: wat is er zo bijzonder en belangrijk aan dit onderzoek? Dr. Brenda Mathijssen: ‘Duurzame, groene uitvaartpraktijken, zoals natuurbegraven en alkalische hydrolyse, zijn in opkomst, maar we weten maar weinig over de betekenis van deze praktijken. Hoe worden deze praktijken cultureel geconstrueerd? Op welke manieren zijn ze verbonden met de waarden van mensen? En wat onthullen ze over de relatie tussen mens en natuur? Mijn onderzoek gaat deze vragen voor het eerst onderzoeken en kijkt daarbij specifiek naar diversiteit. Wat betekent een waarde als duurzaamheid voor verschillende groepen mensen, bijvoorbeeld in termen van generationele verschillen of op basis van (niet-)religie of etniciteit?’

Nieuwe ideeën ontwikkelen

‘Jippieeee!’ schijnt de blije Brenda geroepen te hebben toen ze het nieuws van de toekenning van de Veni-beurs vernam: ‘Haha, ja, ik geloof van wel… De Veni biedt mij de kans om mijn eigen onderzoekslijn verder uit te werken en een brug te slaan tussen verschillende wetenschappelijke disciplines. Drie à vier jaar lang kan ik dankzij deze financiering van NWO duurzame uitvaartpraktijken in kaart brengen en onderzoeken hoe deze samenhangen met de veranderende waarden en wereldbeelden van mensen in de hedendaagse multiculturele samenleving. Om nog wat preciezer te zijn: met behulp van kwalitatieve onderzoeksmethoden ga ik kijken hoe mensen met verschillende etnische en religieuze achtergronden natuurbegraafplaatsen gebruiken. Ik kijk ernaar uit om de komende jaren weer fulltime met onderzoek bezig te zijn en nieuwe ideeën te ontwikkelen.’

Gesprekken over de dood

Dr. Brenda Mathijssen verwacht niet alleen nieuwe inzichten te krijgen in deze opkomende uitvaartpraktijken, maar vooral ook in de manieren waarop mensen hun wereld en wereldbeeld construeren: ‘In existentiële vragen en opvattingen van mensen. Dus: hoe verstaan mensen zichzelf en hoe verhouden zij zich tot de wereld om hen heen? Mijn project is interdisciplinair opgezet en de resultaten zullen bijdragen aan de religiewetenschappen, met name de psychologie en geografie van de religie, de thanatologie en de environmental humanities. De belangrijkste bevindingen uit mijn onderzoek zullen t.z.t. worden gedeeld met een breed publiek via een podcast-serie en een kaartspel om gesprekken over de dood te ondersteunen in het publieke en private domein. Ook schrijf ik een korte beleidsnotitie voor professionals in de uitvaartbranche. Daarbij werk ik ook samen met diverse maatschappelijke partners.’

Over de Veni-financiering

De Veni wordt jaarlijks door NWO toegekend aan veelbelovende jonge wetenschappers. Veni is gericht op excellente onderzoekers die onlangs gepromoveerd zijn. Onderzoekers zijn vrij om hun eigen onderwerp voor financiering in te dienen. Op deze manier stimuleert NWO nieuwsgierigheidsgedreven en vernieuwend onderzoek. NWO selecteert onderzoekers op basis van de kwaliteit van de onderzoeker, het innovatieve karakter van het onderzoek, de verwachte wetenschappelijke impact van het onderzoeksvoorstel en mogelijkheden voor kennisbenutting.