Vijf ervaren Groningse onderzoekers ontvangen een Vici-beurs

De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek ( NWO) heeft aan 32 ervaren onderzoekers ieder een Vici-financiering van 1,5 miljoen euro toegekend. Vijf van hen zijn verbonden aan de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) en het UMCG. Met deze Vici-beurs kunnen ze de komende vijf jaar een vernieuwende onderzoekslijn ontwikkelen. Vici is één van de grootste persoonsgebonden wetenschappelijke premies van Nederland en is gericht op gevorderde onderzoekers die vrij zijn om hun eigen onderzoeksproject voor te dragen voor financiering.

Rector magnificus prof. dr. Cisca Wijmenga is opgetogen over de toekenningen: “In de Vici-ronde van 2018 visten RUG en UMCG achter het net. Gelukkig is dat in de ronde 2019 goedgemaakt met maar liefst vijf onderzoekers, van wie ook nog eens drie vrouwelijke! Ik weet uit eigen ervaring hoe belangrijk het is om een financieringsbijdrage te ontvangen van NWO. Met een Vici kun je echt een eigen onderzoeksgroep uitbouwen en consolideren.”
De Groningse Vici-laureaten van 2019 zijn: hoogleraar psychosomatiek Judith Rosmalen en adjunct hoogleraar celbiologie Liesbeth Veenhoff van de Faculteit Medische Wetenschappen/UMCG, hoogleraar moleculaire systeembiologie Matthias Heinemann en adjunct hoogleraar moleculaire biologie Giovanni Maglia van de Faculty of Science and Engineering, en adjunct hoogleraar Demografie Fanny Janssen van de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen (FRW) en het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI).

Prof. dr. Matthias Heinemann, FSE: Ontrafelen van de metabole klok van de cel

Stofwisseling en celdeling zijn essentieel voor het leven, maar de interacties tussen deze processen zijn nog onbegrepen. Matthias Heinemann gaat het mechanisme ontrafelen wat verantwoordelijk is voor het klok-achtige dynamische gedrag van het metabolisme tijdens de celdeling in eukaryoten. Dit zal belangrijke kennis opleveren voor biomedische wetenschappen en biotechnologie.

Prof. dr. Fanny Janssen, FRW: Toekomstige sociaaleconomische ongelijkheid in sterfte

Sociaaleconomische verschillen in sterfte vormen een belangrijk maatschappelijk vraagstuk, maar onbekend is hoe deze verschillen zich op realistische wijze verder gaan ontwikkelen. Dit onderzoek van Fanny Janssen ontwikkelt een geavanceerd voorspellingsmodel van sterfteongelijkheid met behulp van nieuwe inzichten over de invloed van roken, obesitas en alcohol, en bepaalt het mogelijke effect van (preventief) gezondheidsbeleid. Fanny is momenteel gedetacheerd bij het NIDI, een met de RUG geaffilieerd KNAW instituut.

Prof. dr. Giovanni Maglia, FSE: Next-generation nanosensor voor thuisdiagnostiek

Cellen functioneren niet zonder eiwitten. De concentratie, expressie en chemische modificaties van eiwitten zijn nauwkeurige indicatoren van vele ziekten. In dit project ontwikkelt Giovanni Maglia een goedkope en snelle technologie voor de detectie en analyse van eiwitten, om de thuisdiagnostiek te verbeteren.

Prof. dr. Judith Rosmalen, Faculteit Medische Wetenschappen/UMCG: Gevoelig voor klachten

Judith Rosmalen doet al jarenlang onderzoek naar psychosomatiek. Met de Vici-beurs gaat zij onderzoeken hoe ervaringen in de jeugd van invloed zijn op de mate waarin mensen last hebben van lichamelijke klachten. Uit eerder onderzoek is bekend dat er grote verschillen zijn in hoeveel last mensen hebben van lichamelijke klachten. Dat heeft te maken met aangeboren verschillen, maar ook met eerdere ervaringen met lichamelijke klachten. Rosmalen gaat onderzoeken hoe dit soort verschillen zich ontwikkelt aan de hand van ervaringen in de kindertijd.

Prof. dr. Liesbeth Veenhoff, Faculteit Medische Wetenschappen/UMCG: Poor old pores

Liesbeth Veenhoff wil weten hoe en waarom een cel verandert naarmate deze veroudert. Haar onderzoek focust op veranderingen in kernporiecomplexen; de poortwachters van de kern. Kernporiecomplexen hebben een centrale rol in de biologie. Immers, om nieuwe moleculen te maken moet informatie in het DNA de kern verlaten. De onderzoeker wil weten wat voor kwaliteitscontrolemechanismen er zijn om te zorgen dat de kernporiecomplexen goed functioneren. Dat is namelijk niet zo gemakkelijk; het gaat mis tijdens veroudering en ook bij verschillende neurodegeneratieve ziekten. De hoop is dat het activeren van deze controlemechanismen een nieuwe manier kan zijn om oude of zieke cellen te repareren.

Over de Vici-beurs

In totaal dienden in de Vici-ronde 2019 242 onderzoekers een ontvankelijk onderzoeksproject in voor financiering. Daarvan zijn nu 32 gehonoreerd. De Vici-financiering is bestemd voor zeer ervaren onderzoekers die hebben aangetoond met succes een eigen vernieuwende onderzoekslijn tot ontwikkeling te kunnen brengen en die als coach voor jonge onderzoekers kunnen fungeren. De Vici-financiering is een van de drie financieringsvormen van de Vernieuwingsimpuls. De andere twee instrumenten zijn de Veni-financiering (voor pas gepromoveerden, tot 3 jaar na promotie) en de Vidi-financiering (voor ervaren postdocs, tot 8 jaar na promotie).

Meer informatie over RUG wetenschappers en hun gehonoreerde Veni-, Vidi- en Vici-projecten is te lezen op de speciale Veni, Vidi en Vici-pagina.