RUG-onderzoekers duiken in ecologische gevolgen van klimaatverandering tijdens NICO-expeditie

Hoe krijgen we grip op de kansen en bedreigingen van de zeeën die aan het veranderen zijn? In de nationale, multidisciplinaire expeditie – Netherlands Initiative Changing Oceans (kortweg NICO) – verzamelen onderzoekers van ruim 20 organisaties kennis om Nederland hierop beter toe te rusten. Vanaf de RV Pelagia, het onderzoeksschip van het Koninklijk NIOZ, doen ongeveer 100 wetenschappers samen met studenten 7 maanden lang onderzoek naar de veranderde oceanen in zeker 5 ‘oceaanprovincies’. Van 6 t/m 28 april (etappe 8) zijn RUG-onderzoekers dr. Jacqueline Stefels en dr. Maria van Leeuwe aan boord om onderzoek te doen naar de ecologische gevolgen van klimaatveranderingin de Atlantische Oceaan. Ze varen mee van de Bahamas naar Galway.

Van virussen tot geluidoverlast, van koraalriffen tot walvissen NICO is een bijzondere expeditie met onderzoek vanuit heel diverse disciplines. In het NICO-programma zijn ruim 40 onderzoeksvragen van universiteiten en onderzoeksinstituten geïntegreerd: van zeebodemmonsters voor klimaatonderzoek tot virussen, van koraalriffen tot walvissen, en van geluidoverlast tot diepzeemijnbouw. In totaal beslaat de expeditie twaalf etappes, variërend van enkele dagen tot meerdere weken. Na de start op 11 december 2017 in thuishaven Texel voer het schip naar Gran Canaria, en stak van daaruit over naar Curaçao en Sint-Maarten, en de Mississippi-delta. De expeditie gaat nu langzamerhand weer in oostelijke richting voor verder onderzoek in de Atlantische Oceaan en bij de Azoren.

Oceaancondities uit het verleden

Wat zijn de ecologische gevolgen van veranderende omstandigheden in de Atlantische Oceaan? Deze oceaan wordt doorkruist door een aantal grote oceaanstromingen; elke stroming heeft zijn eigen temperatuur, zoutgehalte en lichtintensiteit. Die omstandigheden bepalen de leefomgeving van microscopisch kleine organismen van eencellige algen tot minuscule zeeschelpjes en grote zeeslakken. Tijdens de trans-Atlantische oversteek bestuderen Jacqueline Stefels en Maria van Leeuwe van de RUGde aanwezigheid, diversiteit en het functioneren van deze organismen in het zeewater en diepzeesediment. Maria van Leeuwe: “Een beter begrip van de relatie tussen oceaancondities en het daarin aanwezige leven dient twee doelen. We bepalen daarmee wat de oceaancondities in verschillende geologische perioden zijn geweest. Ook krijgen we inzicht in wat de ecologische gevolgen zijn van veranderende oceaancondities door de klimaatverandering.”

Oceanennotitie

Een van de directe aanleidingen voor de expeditie is de zogeheten Oceanennotitie voorjaar 2017 aan de Tweede Kamer werd aangeboden. Daarin stonden dertig beleidsambities met betrekking tot duurzaam gebruik van onze oceanen. “Normaal gesproken verdwijnen dat soort notities algauw de kliko in; met ons onderzoek willen we voorkomen dat de notitie in de vergetelheid raakt. We geven de beleidsambities een steuntje in de rug en willen laten zien dat ons onderzoek wel degelijk een verschil kan maken”, aldus Henk Brinkhuis, directeur van het NIOZ.

Aan de NICO-expeditie nemen o.a. deel:
Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam, Vrije Universiteit Amsterdam, Universiteit
Twente, TUDelft, Wageningen Universiteit, Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit van
Leiden, Westerdijk Instituut, TNO, Carmabi, MARIN, Naturalis Biodiversity Center. En diverse internationale instellingen.

Volg de expeditie via: nico-expeditie.nl
Sociale media: #ChangingOceans #NICOexpeditie #NICOexpedition
Facebook:         @NICO-expedition
Twitter:             @NICOexpedition