Goede vetten beschermen baby’s tegen overgewicht op latere leeftijd

Meer omega 3-vetzuren en minder linolzuur in de voeding van zuigelingen en jonge kinderen beschermt ze tegen overgewicht op latere leeftijd. Dat laat het proefschrift van Annemarie Oosting van het Universitair Medisch Centrum Groningen zien. Oosting onderzocht in een muizenmodel de invloed van vetzuren in de voeding. Ze concludeert dat kleine veranderingen in de samenstelling van voeding in het vroege leven het risico op obesitas op latere leeftijd kunnen verminderen. Oosting promoveert op 14 mei aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De hoeveelheid linolzuur (n-6 vetzuur) in voeding is de afgelopen decennia sterk toegenomen ten opzichte van omega 3-vetzuren (n-3 vetzuur). Dit kan, zo blijkt uit eerdere studies, het stijgende aantal mensen met ernstig overgewicht verklaren. Oosting onderzocht of het tegenovergestelde, dus voeding met minder linolzuur en juist meer omega-3 vetzuur, het risico op obesitas op latere leeftijd zou verlagen. De studie van Oosting is een goede illustratie van levensloop-geneeskunde en -preventie die tot ‘gezond ouder worden’ leidt.

Veranderingen in de moedermelk

Om dit aan te tonen veranderde Oosting de samenstelling van de moedermelk door de moedermuizen meteen na de geboorte van de pups op een dieet te zetten. De muizen die een dieet met verlaagd linolzuur kregen, hadden ook een lagere hoeveelheid linolzuur in de melk. In de melk van de muizen die meer omega 3-vetzuren kregen, was de hoeveelheid omega-3 ook verhoogd. De pasgeboren muizen kregen hierdoor aangepaste hoeveelheden voedingsvetzuren binnen.

Blijvende verandering in de vetcellen

Oosting ontdekte dat de muizen met meer omega 3-vetzuren in hun voeding als ze eenmaal volwassen waren kleinere vetcellen hadden. Dit kan verklaard worden door een blijvende verandering in de stofwisseling van de vetcellen, waardoor er minder vet wordt opgeslagen en meer vet wordt afgebroken. Ook bij de muizen die minder linolzuur in de voeding kregen zag Oosting een positief effect op de vetcellen: hoewel de cellen wel groter werden, waren er minder vetcellen ontwikkeld waardoor de muizen minder vet kunnen opslaan. Zowel meer omega 3-vetzuur als minder linolzuur leidt daarom tot een lagere vetmassa bij de volwassen muizen.

Obesitas in een vroeg stadium voorkomen

Oosting benadrukt in haar onderzoek het belang van de kwaliteit van voeding in de eerste levensjaren voor de gezondheid op latere leeftijd. “Wanneer de bevindingen in mijn onderzoek worden bevestigd in mensen, geeft dit duidelijke richtlijnen voor het verbeteren van de kwaliteit van voedingsvetten in de periode van ontwikkeling van jonge kinderen. Het zou de basis kunnen zijn voor nieuwe strategieën om overgewicht en obesitas in een vroeg stadium te voorkomen door middel van eenvoudige aanpassingen in het voedingspatroon van zwangere en borstvoedende vrouwen, zuigelingen en jonge kinderen.”

Curriculum Vitae

Annemarie Oosting (Oss, 1979) studeerde Voeding en gezondheid aan de Wageningen Universiteit. Zij verrichtte haar promotieonderzoek onder begeleiding van Prof Dr Henkjan Verkade, hoogleraar pediatrie in het UMCG. De titel van haar proefschrift is: ‘Programming of adult metabolic health by dietary lipids in early life’ Oosting deed haar onderzoek in het kader van een gezamenlijke onderzoekslijn van Nutricia Research en het UMCG die zich richt op de effecten van voeding in het vroege leven op obesitas and metabole ziekten later in het leven. Nutricia Research heeft het onderzoek gefinancierd. Na haar promotie blijft zij als onderzoeker verbonden aan Nutricia Research.