Applying and extending mixed-effects models in health economics and outcomes research

Promotie: dhr. P. Pechlivanoglou, 9.00 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Applying and extending mixed-effects models in health economics and outcomes research

Promotor(s): prof.dr. M.J. Postma, prof.dr. J.E. Wieringa

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Kosteneffectiviteit voorgeschreven medicijnen beter inschatten met 'mixed-effects modellen'

Het opleiden van artsen in kosteneffectief denken wanneer ze een geneesmiddel voorschrijven, lijkt effectiever dan hun hiertoe een financiële prikkel te geven, concludeert Petros Pechlivanoglou. Zogenaamde 'mixed-effects modellen' kunnen helpen de effectiviteit en kosteneffectiviteit van een behandeling beter in te schatten.

Pechlivanoglou onderzocht de toepassing en de methodologie van mixed-effects modellen binnen gezondheids- en farmaco-economie en uitkomstenonderzoek. Hij richtte zich met name op de analyse van voorschrijfgegevens en methoden voor de synthese van medische 'evidence'.

Om de waarschijnlijkheid van generieke substitutie van een recept door de apotheker te identificeren analyseerde Pechlivanoglou voorschrijfgegevens uit Noord Nederland. De gelaagde structuur van de voorschrijfgegevens vereist het gebruik van een ‘mixed-effects’ model dat significante relaties tussen substitutie en variabelen als ervaring met medicijngebruik en apotheekformule specificeert. Een tijdreeks dataset uit dezelfde regio werd gebruikt om de invloed van zowel een financiële als een educatieve interventie op rationeel voorschrijven te analyseren. Voor deze analyse werd een multivariaat 'state-space' model ontworpen. Met dit model identificeerde Pechlivanoglou een belangrijke invloed van de educatieve interventie op de voorschrijfpatronen, terwijl de financiële interventie hierop geen significant effect bleek te hebben.

Daarnaast gebruikte Pechlivanoglou ‘mixed-effects’ modellen om medische en gezondheidseconomische besluitvorming te ondersteunen in meer specifieke ziektegebieden, zoals infectieziekten en preventie van beroertes. In een meta-regressie, uitgevoerd om de S. pneumoniae prevalentie bij community-acquired pneumonie in Europa te schatten, vond hij een grote regionale en zorgspecifieke variatie. Methoden voor synthese van bewijs werden gecombineerd met economische beslismodellen om zo de kosten-effectiviteit van nieuwe antimycotica en anticoagulantia te onderzoeken. Met name de laatste analyse verrichtte hij direct in het kader van advisering door Gezondheidsraad. Tot slot presenteert Pechlivanoglou in zijn proefschrift een verbetering van de methodologie van de bewijs-synthese die de toepassing van mixed-effects modellen in complexe model structuren mogelijk maakt.

Petros Pechlivanoglou (Griekenland, 1983) studeerde econometrie aan de RUG, waar hij vervolgens zijn promotieonderzoek deed bij de afdeling Farmacie, vakgroep PharmacoEpidemiology & PharmacoEconomics. Het onderzoek werd gefinancierd door de Nederlandse generieke medicijnenindustrie (BOGIN), door ZonMw, MSD UK en de Nederlandse Gezondheidsraad.