Rector magnificus Elmer Sterken: ‘De wereld duurzaam maken… Yes, we can!’

‘Bij het oplossen van problemen en het scheppen van economische groei zijn wetenschappers, bestuurders en zakenmensen uiterst alert, maar één innovatie wil nog niet vlotten: de duurzame innovatie.’ De Groningse rector magnificus Elmer Sterken breekt bij de opening van het academisch jaar op 3 september een lans voor onderzoek dat zich richt op de overgang naar een duurzame samenleving.

Sterken, econoom in hart en nieren, stelt in zijn rede de vraag waarom de belastingbetaler geld zou willen stoppen in universiteiten. Het antwoord: voor het opleiden van mensen die fundamentele kennis kunnen omzetten in technologie die én onze mogelijkheden vergroot én onze ecologische voetafdruk verkleint. Duurzaamheid is een complex en sterk omstreden begrip, zegt Sterken, maar de maatschappij mag van universiteiten eisen dat ze de overgang naar een duurzame samenleving centraal stellen.

Prestatieafspraken

Het komend jaar wordt daarvoor belangrijk. Dit voorjaar zijn prestatieafspraken opgesteld die in het najaar worden bekrachtigen met het ministerie van OCW. Voor de Rijksuniversiteit Groningen zijn deze afspraken verankerd in de thema’s Healthy Ageing, Energy en Sustainable Society. De recent opgeleverde nieuwbouw voor het European Research Institute for Biology of Ageing (ERIBA) en de start van de Energy Academy laten zien dat het de universiteit menens is.

Uiteraard is rector magnificus Sterken ook bezorgd over bepaalde punten, zoals de verminderde animo van politiek en samenleving om te investeren in onderwijs en onderzoek. De roep om studenten met meer ervaring dan een studie alleen wordt luider, zegt hij, maar de bereidwilligheid om de extra tijd die daarvoor nodig is te bekostigen, neemt af. Hij is er niet gerust op dat de politiek een goede afweging maakt. 'Politici zijn vanwege hun korte benoemingsperiode 'blind' voor de langetermijn argumenten. Universitaire bestuurders moeten dus blijven hameren op het belang van universiteiten voor de toekomstige maatschappij.'

Trots

Maar het optimisme overheerst bij Sterken. Met trots spreekt hij over de successen die de universiteit afgelopen jaar kon vieren: méér studenten, méér publicaties en citaties, méér onderzoeksubsidies en een continuering van een plaats in de top-25 van beste werkgevers in de ‘Best Places to work in Academia’ ranking van het vakblad The Scientist. En als sportliefhebber rekent hij de prachtige gouden medaille die geneeskundestudent Epke Zonderland deze zomer aan de rekstok in Londen veroverde zonder meer tot de hoogtepunten van afgelopen collegejaar.

Ook het komend jaar belooft veel goeds. Het programma voor de viering van het 400-jarig bestaan van de universiteit in 2014 onder het mottoFor Infinity wordt dan voorbereid en in het onderwijs zal vernieuwing plaatsvinden, onder andere door het opzetten van een University College naar voorbeeld van het ‘Oxbridge’-model met intensieve begeleiding. Het streven om de wereld duurzaam maken, zal de motor zijn van al deze projecten, benadrukt Elmer Sterken. Met enthousiasme citeert hij aan het slot van zijn rede de Amerikaanse president Obama: de wereld duurzaam maken… Yes, we can!

Zie ook:

rede rector magnificus prof. dr. Elmer Sterken (Nederlands)

rede Matthijs Bierman, Alumnus van het Jaar (Nederlands)

speech Monika Smid, Professor of English language / Rosalind Franklin Fellow (Engels)