Zien is geloven; biologie door de ogen van een fysicus

Oratie: dhr. prof.dr. A.M. van Oijen, 14.00 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Titel: Zien is geloven; biologie door de ogen van een fysicus

Leeropdracht: Moleculaire microscopie en spectroscopie

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

De oratie van prof.dr. Antoine van Oijen gaat over het belang van interdisciplinair werken in de wetenschap. Nieuwe wetenschappelijke ontwikkelingen vinden steeds vaker plaats op de raakvlakken tussen de klassieke disciplines. Dat is ook het geval in wetenschapsgebieden die zich richten op het begrijpen van het leven om ons heen. Wat is ouderdom? Wat veroorzaakt kanker?

Om deze vragen te beantwoorden dienen we te begrijpen hoe fundamentele bouwstenen zoals eiwitten, DNA en vetten samen een cel vormen en hoe meerdere cellen samen een functionerend organisme vormen. Met behulp van technieken en benaderingen uit de biologie, geneeskunde, fysica, scheikunde en zelfs informatica en wiskunde is er de laatste jaren enorme vooruitgang geboekt in ons begrip van de principes die aan de basis liggen van leven en hoe fouten op het meest elementaire, moleculaire niveau kunnen leiden tot ziekte.

Zo gebruikt de onderzoeksgroep van Van Oijen aan de Rijksuniversiteit Groningen experimentele benaderingen uit de fysica om het gedrag van individuele biomoleculen te bekijken. Deze technieken maken het bijvoorbeeld mogelijk de bewegingen van één enkel eiwit in een cel te volgen, het kopiëren van DNA moleculen te visualiseren en het binnendringen van een cel door een virus te bekijken.

Niet alleen in de wetenschap, maar ook op talloze andere vlakken in onze maatschappij wordt meer en meer waarde gehecht aan interdisciplinair denken en opereren. Meer dan ooit is het dan ook van belang om kritisch te bekijken hoe we de volgende generatie studenten opleiden. Net als in interdisciplinaire wetenschapsvormen is het ook op onderwijsgebied zaak een gezonde balans te vinden tussen diepgang en breedte.