Galactic archaeology in and around the Milky Way

Promotie: mw. E. Starkenburg, 11.00 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Galactic archaeology in and around the Milky Way

Promotor(s): prof.dr. E. Tolstoy, prof.dr. A. Helmi

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Kannibalisme in onze kosmische achtertuin

Else Starkenburg bestudeerde een aantal onderwerpen uit het vakgebied van de galactische archeologie. Alleen in onze eigen Melkweg en enkele sterrenstelsels daaromheen kunnen we sterren individueel bestuderen. Omdat sterren een unieke chemische vingerafdruk behouden tijdens hun leven en ook hun kinematica lang behouden blijft, kan het bestuderen van sterren veel vertellen over het verleden.

Starkenburg zocht in de buitenste delen van de Melkweg naar substructuren in positie en snelheden die overblijfselen kunnen zijn van de vernietiging van kleinere stelsels door de Melkweg, ook wel ‘kosmisch kannibalisme’ genoemd. Ze vindt verscheidene substructuren en concludeert dat minstens 10 procent - maar wellicht alle buitenste delen van onze Melkweg - is opgebouwd uit de restanten van vernietigde kleinere stelsels.

Vervolgens richt ze zich op de studie van kleinere satellietstelsels die (nog) niet vernietigd zijn door de gravitationele interactie met de veel grotere Melkweg waar ze omheen draaien. Een verrassend resultaat uit eerder werk was dat in deze stelsels geen hele primitieve sterren gevonden waren. Starkenburg laat zien dat deze sterren wel aanwezig zijn. Een verdere studie naar de elementen in de atmosfeer van enkele van deze sterren toont aan dat de chemische eigenschappen van deze populatie beter overeenkomen met de sterren in de Melkweg dan de dominante populatie. Ook gebruikt ze modellen om de vorming en evolutie van satellietstelsels na te bootsen. Ze constateert dat de gemodelleerde satellietstelsels in veel aspecten goed overeenkomen met de waarnemingen.

Else Starkenburg (Hengelo, 1984) studeerde sterrenkunde in Groningen. Het onderzoek werd uitgevoerd bij het Kapteyn Instituut voor Sterrenkunde en gefinancierd uit een NWO Vici grant van promotor prof. dr. Eline Tolstoy. Starkenburg start in januari als postdoc bij de University of Victoria (Canada).