The origin of stars. Tales of the unexpected in extreme environments

Promotie: dhr. S. Höçük, 16.15 uur, Aula Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: The origin of stars. Tales of the unexpected in extreme environments

Promotor(s): prof.dr. M. Spaans

Faculteit: Wiskunde en Natuurwetenschappen

Massa van sterren in extreme omgevingen viermaal groter dan in onze Melkweg

Het onderzoek in het proefschrift van Sayit Hocuk richt zich op het verkrijgen van inzicht in de vorming van sterren in extreme omgevingen. Hocuk keek vooral naar de afhankelijkheid van de initiële massafunctie.

De initiële massafunctie (IMF) geeft de relatieve verdeling van stellaire massa’s in een bepaald volume van de ruimte. Het is een empirisch verkregen functie die zich volgens waarnemingen gedraagt als een machtswet. Deze verdeling is uitgegroeid tot een belangrijk diagnostisch hulpmiddel voor astronomen en is van fundamenteel belang in veel onderzoeksgebieden.

Het idee is dat de IMF een universele functie moet zijn. Maar het is onzeker of sterren in extreme gebieden op dezelfde manier vormen en of de IMF vergelijkbaar is met die in onze Melkweg. In dit proefschrift is de universaliteit van deze veelbesproken functie is getoetst onder verschillende omstandigheden, gebruik makend van gedetailleerde numerieke simulaties. Elk hoofdstuk richt zich op een ander aspect van stervorming. Fragmentatie eigenschappen van reusachtige moleculaire wolken, de vorming van sterren in Röntgenstraling gedomineerde moleculaire wolken en de daaruit volgende stellaire massafuncties, en de vorming van sterren in moleculaire wolken onder sterke terugkoppelingseffecten van zwarte gaten worden in aparte hoofdstukken besproken.

Alle resultaten van de verschillende onderzoeken in dit proefschrift leiden tot dezelfde uitkomst. Als de omgevingsomstandigheden extreem genoeg zijn - chemisch, mechanisch of door straling - dan is de initiële massafunctie anders dan de IMF, zoals die is waargenomen in onze Melkweg. Ook wijkt hij dan af van de getheoretiseerde universele vorm. Dit houdt in dat de massa van sterren in extreme omstandigheden veel hoger (meer dan viermaal) is dan die van sterren in onze Melkweg. Ook laat het onderzoek zien dat stervorming nog steeds mogelijk is - en zelfs efficiënter voor zware sterren - nabij superzware zwarte gaten.

Sayit Hocuk (Delfzijl, 1979) studeerde sterrenkunde in Groningen. Het onderzoek werd uitgevoerd bij het Kapteyn Instituut van de RUG.

Zie ook: http://www.rug.nl/corporate/nieuws/kortNieuws/2010/superzwaarzwartgat