Koninklijke Onderscheiding voor Dick de Boer

De heer prof.dr. D.E.H. (Dick) de Boer ontving maandag 23 mei 2011 een Koninklijke Onderscheiding uit handen van burgemeester Rehwinkel van de gemeente Groningen. De Boer is hoogleraar Middeleeuwse Geschiedenis aan de Rijksuniversiteit Groningen en directeur van de Landelijke Onderzoeksschool Mediëvistiek. Tevens is hij voorzitter van het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis. De onderscheiding werd uitgereikt ter gelegenheid van zijn emeritaat. Hij is benoemd tot Officier in de Orde van Oranje Nassau.

Naast zijn hoge taakopvatting als hoogleraar heeft De Boer (Den Haag, 1947) zich onvermoeibaar ingezet om de resultaten van wetenschappelijk historisch onderzoek voor een breder publiek in binnen- en buitenland toegankelijk te maken. Daarmee wist hij als geen ander het maatschappelijk belang van historische kennis uit te dragen en velen enthousiast te maken voor het verleden. Dat uitte zich in uitzonderlijke grote inspanningen voor zijn vak op nationaal en internationaal terrein, waarbij hij altijd bereid was bestuurlijke en organisatorische taken op zich te nemen. Zo wist hij tijdens zijn directoraat de Landelijke Onderzoeksschool Mediëvistiek tot nieuwe bloei te brengen. Zijn voorzitterschap van het Instituut voor Nederlandse Geschiedenis leverde richtinggevende projecten op, zoals de digitalisering en het online beschikbaar stellen van de Brieven van Willem van Oranje.

CARMEN

In een vroeg stadium onderkende De Boer het belang van internationalisering voor de universiteiten, in het bijzonder voor een (klein) vakgebied als de Middeleeuwse Geschiedenis. Zo stichtte hij CARMEN (The Co-operative for the Advancement of Research through a Medieval European Network), waarvan hij ook de directeur was en vervulde hij jarenlang een centrale positie in het Programming Committee van het International Medieval Congress te Leeds (UK). Bij de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek wist hij veelvuldig projectgelden te veroveren.

Gedurende veertig jaar was De Boer een bevlogen docent die leerlingen, studenten en cursisten in de ban deed raken van de (middeleeuwse) geschiedenis. Tevens schreef hij diverse lesmethodes voor lager, middelbaar en hoger onderwijs en zette zich in voor de bijscholing van leraren geschiedenis.

Regionale geschiedenis

De Boer richtte zich niet alleen op een publiek van vakgenoten, maar propageerde zijn vak ook in veel breder verband. Zo zette hij zich vanaf de jaren tachtig volop in voor de regionale geschiedenis door het schrijven van diverse stads- en provinciegeschiedenissen, zoals die van Dordrecht, Leiden en Holland. Hij was maar liefst 25 jaar redactielid van Spieghel Historiael/Geschiedenis Magazine. De totstandkoming van het Digitaal Oorkondenboek Groningen en Drenthe was een waar huzarenstuk, waarvoor hij velen enthousiast heeft weten te maken. Mede dankzij hem zijn er nu 34.000 akten online (www.cartago.nl) voor iedereen raadpleegbaar. Aan uitbreiding met archivalia uit aangrenzende provincies en Duitse Länder wordt momenteel gewerkt.

De afgelopen jaren heeft hij zich op onvermoeibare wijze ingezet voor de in Nederland zo jammerlijk verwaarloosde geschiedenis van de Hanze. Dat uitte zich onder andere in diverse internationaliseringsprojecten met daaruit voortvloeiende publicaties op lokaal, nationaal en internationaal vlak, maar ook in de vorm van tentoonstellingsprojecten en initiatieven tot het komen van een Hanzeportaal. Kortom, de Hanze is na jaren van stilte ook weer historisch op de kaart gezet, nadat dit fenomeen tot een vrijwel dode letter was geworden en slechts behouden in de naamgeving van instellingen.

Geschiedenis in beeld

Opvallend is tevens De Boers belangstelling voor de visuele kanten van het verleden, alsmede de weergave van historische kennis in beeld. De Boer werkte mee aan tentoonstellingen in binnen- en buitenland, en heeft daarnaast zitting in de raad van toezicht van het Groninger Museum en in de denktank voor de totstandkoming van het Groninger Forum.

Karakteristiek voor De Boer is dat hij zijn historische aandacht onbevooroordeeld verdeelt over groot en klein, waardoor de laatste categorie overigens vaak 'groter groeit'. Zo kwam door zijn bemoeienis in het Museum Het Hogeland te Warffum in 2006 de tentoonstelling over het verdwenen eiland Bosch tot stand. Dit gebeurde in samenwerking met de Stichting Verdronken Geschiedenis, een initiatief waaruit mede de huidige Waddenacademie te Leeuwarden voortkwam.

De Boers relatie met het beeld komt echter het meest pregnant tot uiting in zijn veelomvattende werk voor historische documentaires en andere tv programma’s. In de afgelopen jaren zond de Stichting Teleac ‘Verre Verwanten’ uit, waarvoor De Boer niet alleen het concept leverde, maar waarin hij ook een rol als 'toelichter' speelde.

Muziek

Tenslotte wordt de persoon Dick de Boer getekend door zijn grote voorliefde voor muziek in actief en passief opzicht. Sinds zijn verhuizing naar het Noorden in 1992 speelt hij viool en altviool in het Groninger Mozart Ensemble, een symfonieorkest met koor dat door zijn inspanningen blik en reikwijdte sterk zag toenemen. Naast door hem georganiseerde oefenweekenden zorgde De Boer voor tournees in binnen en buitenland, waarbij bekende musici als solist optraden.

Noot voor de pers

Meer informatie: via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie rug.nl