‘De gemeente biedt mij veel mogelijkheden’

Demi van der A, 29 jaar, is adviseur digitaal leren en communiceren bij de gemeente Hengelo. Ze zorgt dat ambtenaren de juiste trainingen weten te vinden om hun vaardigheden te ontwikkelen. ‘Ik vind het leren binnen een organisatie leuk.’

Door: Douwe Wilts

Af en toe krijg ik een brief van de gemeente en eens in de tien jaar vraag ik daar een nieuwe id-kaart aan. Maar ik heb er nog nooit bij stilgestaan wat je als neerlandicus bij een gemeente kunt doen. Daarover ga ik in gesprek met Demi van der A. Haar verhaal zit vol positieve verrassingen. Ze begon haar carrière op het gebied van jeugdliteratuur en tegenwoordig werkt ze bij de gemeente Hengelo. Ook daar past ze de vaardigheden die ze tijdens haar studie heeft opgedaan volop toe.

Je hebt de bachelor Nederlandse Taal en Cultuur in Groningen gevolgd. Hoe is je carrière tot nu toe verlopen?

‘Na de bachelor Nederlandse Taal en Cultuur heb ik de master Jeugdliteratuur in Tilburg gevolgd. Vanuit die master ben ik begonnen als programmamaker bij de bibliotheek Midden-Brabant. Daarna ben ik bij de Schrijverscentrale, het lezingenbureau voor Nederlandse auteurs, aan de slag gegaan op de afdeling jeugdliteratuur. In die functie werkte ik veel samen met kinderboekenauteurs, onderwijsinstellingen en bibliotheken in het hele land. Ik woonde destijds in Den Bosch en ging met de trein op en neer naar Amsterdam. Ten tijde van corona ben ik teruggekeerd naar Hengelo, waar ik ben opgegroeid. Gaandeweg mochten we weer naar kantoor en ik merkte dat het reizen tussen Amsterdam en Hengelo mij opbrak. 

Toen dacht ik: ik ga wat anders doen! Ik heb bij de gemeente Hengelo gesolliciteerd als junior strateeg. De bedoeling van die baan was dat ik kon inventariseren wat er binnen de gemeente allemaal gebeurde om zo door te stromen naar een ‘echte’ functie. Ik voerde vanuit de hele organisatie opdrachten uit en heb nog een aantal maanden op de afdeling communicatie gewerkt om verlof op te vangen. Hoewel ik mij, toen ik nog Nederlands studeerde, niet voor de klas zag staan, kwam ik erachter dat ik het trainingen geven en ontwikkelen wel leuk vond. Zo ben ik uiteindelijk adviseur digitaal leren en communiceren geworden.’

Hoe zou je de organisatiecultuur binnen de gemeente Hengelo omschrijven?

‘Van het clichébeeld van de gemeente van trage oude mannen in grijze pakken die om vijf uur naar huis gaan, klopt helemaal niets. Er komt zo ontzettend veel op het bordje van de gemeente terecht. De gemeente beslist onder andere over ieder park of plein dat wordt aangelegd, de zorg die er verleend wordt en verstrekt allerlei subsidies.

In het personeelsbestand van de gemeente Hengelo zijn de gevolgen van de vergrijzing te merken. Ze proberen daarom veel jongere collega’s aan te nemen en te behouden. Toen ik hier binnenkwam wist ik nog niet precies wat ik wilde doen, maar zodra ik dat voor ogen kreeg, stonden mijn leidinggevenden te springen om mij te helpen. Dat maakt dat ik mij hier thuis voel.’

Wat houden je werkzaamheden in?

‘Bij de gemeente Hengelo hebben we een digitaal leerplatform waarop alle trainingen die je binnen de gemeente kunt volgen te vinden zijn. Dat hebben we al langer, maar het werd tot voor kort niet beheerd en het was ook niet goed ingericht. Dat is nu mijn taak. 

Naast het beheren en inrichten van het leerplatform, houd ik mij bezig met het enthousiasmeren van mijn collega’s voor de online cursussen. Zij weten mij inmiddels haast iets te goed te vinden; mijn agenda staat voor de rest van het jaar zo goed als vol. Als ik dan met mijn collega’s in gesprek ben, probeer ik uit te zoeken waar hun behoefte ligt. Het komt nog weleens voor dat collega’s beter af zijn met een handleiding dan met een training. Als ze wel een training nodig hebben, zoek ik met ze uit welke ze moeten volgen of gaan we samen het traject in om een nieuwe cursus of leerlijn op te bouwen. De collega is dan de inhoudelijke expert en ik de didactische. 

We hebben verschillende soorten trainingen. Voor een deel gaat dat om trainingen over hoe je met Word moet werken, hoe je jezelf moet presenteren of trainingen rondom persoonlijke ontwikkeling. Daarnaast ontwikkelen we specifieke trainingen, bijvoorbeeld voor de implementatie van een nieuwe ICT-toepassing binnen de gemeente. In zo’n geval ga ik met medewerkers van de afdeling ICT in gesprek over het nieuwe systeem. Wat zij zeggen, moet ik dan weer vertalen in een training die ook begrijpelijk is voor mensen die minder digitaal vaardig zijn.

Tot slot kijk ik geregeld mee met een beleidsstuk, een brief of een artikel voor onze website. Ze hoeven mij niet te vragen om een tekst na te kijken op d’s en t’s, want ik ben absoluut niet van de taalpolitie, maar ik heb wel gevoel voor of een tekst goed loopt.’

Welke rol speelt taal in je beroep?

‘Taal komt overal terug in mijn werk. Neem nu het ontwikkelen van die leerlijnen. De mensen die ik daarvoor spreek, bijvoorbeeld van ICT, zijn van hun eigen vakgebied goed op de hoogte en sowieso hebben ambtenaren er een handje van om in onbegrijpelijk jargon te spreken. Dan is het aan mij de taak om door te vragen tot we allebei dezelfde taal spreken. Uiteindelijk moet ik wat zij vertellen, vertalen in een leerlijn die voor iedereen begrijpelijk is.’

Welke lessen die je in je bachelor hebt geleerd, pas je nu nog toe in de praktijk?

‘Tijdens de bachelor leerde ik heel goed om te gaan met teksten, zoals romans en verhalen. Door die te analyseren, kreeg ik grip op hoe een verhaal in elkaar zit en hoe je het over moet brengen. Zeker bij digitale lessen moet je hier heel veel aandacht aan besteden, want mensen kunnen zo weg klikken. Je kunt tegen de cursisten niet zeggen: “Hé, hallo, hier ben ik. Koppie erbij houden, hoor”, want je ziet ze niet.

Daarnaast heb ik in de bachelor geleerd hoe je de kern van het verhaal herkent, de ruis weghaalt. Bij ICT vinden ze bijvoorbeeld het totale plaatje met alle details belangrijk, maar dat is lang niet voor alle cursisten relevant. Dan helpt het als je van dat te complexe totale plaatje iets eenvoudigs kunt maken.’

Heb je tips voor huidige studenten Nederlands die bij een gemeente aan de slag willen?

‘De gemeente heeft een boel verantwoordelijkheden en is een hele brede werkgever. Als neerlandicus ben je natuurlijk ook breed inzetbaar. Je kunt bijvoorbeeld aan de slag op de afdeling communicatie, maar ook als beleidsmedewerker duurzaamheid of cultuur. Met andere woorden, waar je interesse ook ligt: je kunt het altijd toepassen in een van de vele functies die er binnen een gemeente te vinden zijn. Mijn ervaring is dat de gemeente blij is met jonge mensen en dat ze je graag willen helpen om je draai te vinden. Ik zou studenten dan ook zeker aanraden om eens rond te kijken bij de gemeente.’

Wat mij van dit gesprek het meeste bijblijft, is de carrièresprong die ze maakte vanuit de jeugdliteratuur naar een baan bij de gemeente Hengelo. Hoewel het twee heel verschillende functies zijn, komen de vaardigheden die ze tijdens haar studie opdeed op beide plekken goed van pas. Met een opleiding in de Neerlandistiek heb je wat te kiezen.