RUG krijgt bijzondere leerstoel Cultuurgeschiedenis van het zuidelijke Noordzeegebied in de vroege middeleeuwen en Vikingtijd

Per 1 januari 2025 wordt dr. Nelleke IJssennagger-van der Pluijm benoemd tot bijzonder hoogleraar Cultuurgeschiedenis van het zuidelijke Noordzeegebied in de vroege middeleeuwen en Vikingtijd aan de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen. De leerstoel is ingesteld door de Fryske Akademy.

Met de bijzondere leerstoel wordt het onderwijs- en onderzoeksprogramma bij het Groninger Instituut voor Archeologie (GIA) versterkt. Tegelijkertijd bouwt de Fryske Akademy als onderzoeksinstituut de relaties met de academische wereld verder uit, onder meer op het gebied van cultureel erfgoed. Bovendien wordt met deze leerstoel bijgedragen aan een nauwere interdisciplinaire samenwerking, vanwege de raakvlakken met Middeleeuwse geschiedenis, ruimtelijke wetenschappen en Taal en Cultuur Studies, zoals de Frisistiek en de Scandinavistiek.

Regionale cultuur en materiële sporen

Nelleke IJssennagger-van der Pluijm is erg blij met de benoeming: “Het is een enorme eer. De leerstoel betekent een versterking van het interdisciplinaire onderzoek naar de rol van kustregio’s, en in het bijzonder van Frisia en de Vikingwereld, door het te koppelen aan het onderwijs en onderzoek van de RUG. Het markeert daarmee het belang van samenwerking tussen de RUG en de Fryske Akademy; dat bijzondere expertise uit kleine vakgebieden op deze manier een plek krijgt in het universitaire landschap en beschikbaar is voor studenten en onderzoekers.”

De bijzondere leerstoel concentreert zich op Noordwest-Europese kustgebieden van de vroege middeleeuwen tot en met de Vikingtijd, ca. tussen het jaar 600 en 1100. Deze periode was bepalend voor de vorming van cultuur en samenleving in de kustgebieden, maar ook voor Europa als geheel, wat wordt weerspiegeld in historische bronnen en archeologische resten. Speciale aandacht wordt dan ook besteed aan objecten en structuren die door archeologen zijn ontdekt, maar ook aan verhalen, gedichten en rechtstradities: de bouwstenen in regionale identiteitsvorming die gezamenlijk een verbindend cultureel erfgoed van Noordwest-Europa vormen. Vanuit de leerstoel zal een bijdrage geleverd worden aan de vernieuwing van curricula binnen archeologie en geschiedenis, en zal een curriculum mede-ontwikkeld worden op het gebied van Frisistiek.

Prof. dr.  Daan Raemaekers is ook zeer positief: "Met de benoeming van dr. Nelleke IJssennagger-van der Pluijm als bijzonder hoogleraar bij het GIA versterken we de samenwerking van de Rijksuniversiteit Groningen en Fryske Akademy. Beide instellingen zijn kennisinstellingen die onderzoek doen naar de archeologie en geschiedenis van het huidige Friesland, het Noord-Nederlandse kustgebied en het grotere zuidelijke Noordzeegebied. De benoeming van Nelleke zal beide instellingen in staat stellen dit onderzoek verder uit te bouwen door van elkaars netwerken gebruik te maken en samen nieuwe projecten op te starten. We kijken ernaar uit dat Nelleke één dag per week met de Groningse collega's samen zal optrekken.”

Over Nelleke IJssennagger-van der Pluijm

Nelleke IJssennagger-van der Pluijm voltooide aan de Rijksuniversiteit Groningen haar opleiding Scandinavistiek, archeologie en Oudgermaans, waarna zij zich focuste op middeleeuwse geschiedenisin de research master Classical Medieval and Renaissance Studies, die zij cum laude afrondde. Deze vakgebieden combineerde zij in haar PhD onderzoek: ‘Frisia in a Viking Age North Sea World’. Nelleke is sinds maart 2021 directeur-bestuurder van de Fryske Akademy, waar zij het onderzoeksinstituut voor de Friese casus en het Mercator European Research Centre leidt. Binnen de Fryske Akademy doet haar team onderzoek naar Friese taal, cultuur, geschiedenis, erfgoed, meertaligheid en landschap. Hiernaast heeft zij een aantal toezichthoudende/bestuurlijke functies, o.a. als lid van de Raad van Toezicht bij de stichting Oude Groninger Kerken.