De schatkamer van de Nederlandse politiek

Het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) verzamelt publicaties en materiaal van en over Nederlandse politieke partijen. Het resultaat na 50 jaar: een schatkamer met zo ongeveer alle informatie over politieke partijen die je je kunt voorstellen.

^{Tekst: Marjolein te Winkel}

Om politieke partijen en het Nederlandse partijstelsel te kunnen bestuderen en de politiek van nu te vergelijken met die van vroeger, is het belangrijk om over goede informatie te beschikken. En precies daarvoor is het DNPP. Journalisten, onderzoekers en studenten van verschillende vakgebieden, zoals geschiedenis, journalistiek, media studies en politicologie, komen naar het DNPP om onderzoek te doen, of maken gebruik van de grote hoeveelheid online informatie die het DNPP aanbiedt.

Een schat aan informatie

Het DNPP werd opgericht in 1973. Een van de kerntaken van het DNPP is het verzamelen en catalogiseren van publicaties over en van Nederlandse politieke partijen. Het resultaat na 50 jaar: een schat aan informatie over politieke partijen die je je kunt voorstellen.

Met artikelen uit landelijke kranten en opiniebladen, publicaties uit wetenschappelijke hoek zoals monografieën en bundels, publicaties van politieke partijen zelf zoals brochures, periodieken, programma's, statuten, maar ook verkiezingsaffiches door de jaren heen, allerhande gadgets die partijen tijdens verkiezingen uitdelen. Bovendien heeft het DNPP de complete partijarchieven van onder andere de VVD en D66 onder zijn hoede, en houdt het ook de ledenaantallen van de politieke partijen bij.

4500 verkiezingsposters

Het op het DNPP aanwezige materiaal bestrijkt de periode vanaf het einde van de negentiende eeuw, toen de eerste partijen werden opgericht. Het DNPP richt zich op alle aspecten van politieke partijen, inclusief hun wetenschappelijke bureaus, scholings- en vormingsinstituten, jongeren- en vrouwenorganisaties. Alle publicaties van en over politieke partijen worden opgenomen in de catalogus, voorzien van trefwoorden om gericht te kunnen zoeken. De online catalogus is beschikbaar op de website van het DNPP.

Het DNPP verzamelt sinds lange tijd verkiezingsposters en heeft inmiddels een collectie van ruim 4500 affiches opgebouwd, van bijna 100 verschillende politieke partijen. Alle affiches zijn gedigitaliseerd en vrij toegankelijk te vinden in de repository.

Webarchief

Het DNPP is in 2001 begonnen met het Archipol-project om websites van Nederlandse politieke partijen te bewaren. Deze websites zijn steeds belangrijker geworden voor de communicatie tussen de partijen en hun achterban, zoals leden en kiezers. Veel informatie die vroeger in partijbladen stond, is nu alleen op de websites te vinden. Inmiddels is het Archipol verouderd, en wordt het niet meer gebruikt. Er is een nieuw systeem ontwikkeld, dat naar verwachting in de loop van 2024 beschikbaar zal komen.

Wetenschappelijk onderzoek

Naast het bewaren van documenten stimuleert, ondersteunt en begeleidt het DNPP ook wetenschappelijk onderzoek naar Nederlandse politieke partijen. De onderzoekers van het DNPP hebben in het verleden bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar de geschiedenis van de VVD, de oprichting van GroenLinks, verkiezingsaffiches in de twintigste eeuw, en hoe politieke partijen nieuwe technologieën gebruiken.

Politicoloog dr. Léonie de Jonge is universitair docent aan de Faculteit der Letteren, en als wetenschappelijk medewerker verbonden aan het DNPP. Zij doet onder meer onderzoek naar populisme en extreemrechtse partijen. Samen met haar Leidse collega Simon Otjes levert ze jaarlijks de Nederlandse bijdrage aan het Political Data Yearbook.

Ook schreef De Jonge samen met Gerrit Voerman, directeur van het DNPP, het artikel De BoerBurgerBeweging: een agrarische belangenpartij met populistische trekjes, naar aanleiding van de verkiezingsoverwinning van de BBB bij de eerste kamerverkiezingen in het voorjaar van 2023. Samen publiceerden ze ook een opiniestuk in NRC over Nieuw Sociaal Contract, getiteld Pieter Omtzigt vindt het CDA opnieuw uit en een analyse over de vier radicaal-rechtse partijen PVV, FVD, JA21 en BVNL.

Ga naar de website van het DNPP

Lees ook: Van partijcondooms tot Wiegelbier: zo proberen politieke partijen zieltjes te winnen met prullaria