Staatscommissie MDMA ziet mogelijkheden voor therapeutische toepassing MDMA

Het kabinet moet voortvarend handelen om de therapeutische toepassing van MDMA mogelijk te maken. Daarnaast kan er van regulering voor de recreatieve markt geen sprake zijn zolang er geen zekerheid is over terugdringen van de criminaliteit en de mogelijkheden van regulering nog niet concreet zijn uitgewerkt. Dat zijn de belangrijkste conclusies van de Staatscommissie MDMA.

Het rapport “MDMA: voorbij de extase” is vanochtend overhandigd aan minister Medische Zorg, Pia Dijkstra, door de commissievoorzitter Brigit Toebes (hoogleraar gezondheidsrecht en Wetenschappelijk directeur Aletta Jacobs School of Public Health).

Voor- en nadelen van MDMA

MDMA is de actieve stof in ecstasy, een drug die vorig jaar door zo’n 550.000 mensen werd gebruikt. Inmiddels heeft meer dan 10% van de Nederlandse bevolking ervaring met deze stof. De illegale productie voor het recreatief gebruik ervan gaat gepaard met criminaliteit.

Echter laat veelbelovend onderzoek zien dat MDMA aan de medische kant ook voordelen met zich mee kan brengen, namelijk bij medicinaal gebruik in de behandeling van posttraumatische stressstoornis (PTSS). Volgens de commissie is er met de huidige kennis voldoende wetenschappelijk bewijs voor de effectiviteit en veiligheid van deze manier van behandelen.

Brigit Toebes: “De staatscommissie adviseert om een grootschalig onderzoek op te zetten waarin een eerste groep patiënten wordt meegenomen die zwaar lijdt onder PTSS. Dankzij een MDMA-begeleide therapiesessie wordt 50 tot 70 % van hen van de ergste traumaklachten afgeholpen. Tegelijkertijd signaleert de staatscommissie dat er al ondergrondse en ongekwalificeerde aanbieders zijn die met MDMA patiënten behandelen. De overheid moet een balans vinden tussen illegaal gebruik tegengaan en patiënten met ernstige PTTS de mogelijkheid bieden tot medicinaal gebruik van MDMA.”

De staatscommissie heeft gekeken naar verschillende aspecten die van invloed zijn op de volksgezondheid bij het recreatieve gebruik van MDMA. Met wat er op dit moment bekend is over deze stof, lijken het verslavingsgevaar en de schadelijkheid mee te vallen, maar ontbreekt er kennis bijvoorbeeld over MDMA-gerelateerde sterfgevallen. Een betere registratie van overlijdens zou hier veel helderheid in kunnen scheppen. Ook ziet de staatscommissie dat nog te weinig prioriteit wordt gegeven aan wetenschappelijk onderbouwde preventie van gebruik.

Geen regulering

MDMA staat op dit moment op de harddrugslijst. De productie van MDMA voor recreatief gebruik is dan ook illegaal, en volgens de staatscommissie moet dat zo blijven. Er wordt in Nederland heel veel ecstasy geproduceerd dat grotendeels de grens over gaat. Volgens de commissie heeft het verminderen van de straffen een aantrekkende werking op criminelen van elders. Er kan geen sprake zijn van regulering voor de recreatieve markt zolang er geen zekerheid is over het terugdringen van criminaliteit en de mogelijkheden van regulering nog niet concreet zijn uitgewerkt.

Minister Pia Dijkstra: “Ik ben blij dat het rapport er nu ligt, want het geeft handvatten om de therapeutische toepassing van MDMA verder te ontwikkelen. Ten aanzien van het recreatief gebruik van MDMA benadrukt het rapport het uitgangspunt van het Nederlandse drugsbeleid dat primair de nadruk legt op gezondheid, preventie en verminderen van de schadelijke gevolgen van gebruik, bijvoorbeeld door monitoring en testen. Goed dus, dat dit rapport er nu ligt en de noodzaak van het onderbouwde beleid en verder wetenschappelijk onderzoek ondersteunt.”

Het nieuwe kabinet zal in het najaar met een volledige beleidsreactie op het rapport komen.