Promotie dhr. H.T. Adriaenssen: Knowledge and the veil of representations. A comparison of late-medieval and early-modern critiques of species and ideas

Promotie: dhr. H.T. Adriaenssen, 12.45 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Knowledge and the veil of representations. A comparison of late-medieval and early-modern critiques of species and ideas

Promotor(s): prof.dr. L.W. Nauta

Faculteit: Wijsbegeerte

Ideeën Descartes minder vernieuwend dan altijd verondersteld

De ideeën van zeventiende-eeuwse filosofen als Descartes waren minder vernieuwend dan altijd gedacht, zo stelt filosoof Han Thomas Adriaenssen in zijn proefschrift. De notie dat onze toegang tot de werkelijkheid gemedieerd is door representaties is veel ouder dan Descartes, en gaat terug op de middeleeuwse filosofie. Tevens stelt Adriaenssen dat de sceptische problemen die met Descartes’ ‘representationalistische’ kijk op kennis en cognitie worden geassocieerd reeds door middeleeuwse denkers werden bediscussieerd.

Het denken van de zeventiende-eeuwse filosoof René Descartes is vaak gezien als een keerpunt in de geschiedenis van de filosofie. Zo stelde Richard Rorty in Philosophy and the Mirror of Nature dat Descartes brak met traditionele, middeleeuwse visies op kennis en cognitie. Terwijl onze voorstelling van de werkelijkheid volgens de middeleeuwers onproblematisch zou zijn, stelde Descartes dat onze toegang tot de wereld om ons heen altijd gemedieerd is door representaties. Wij hebben slechts kennis van de wereld zoals die door onze geest gerepresenteerd wordt. Met deze stelling plaatste Descartes het probleem van het scepticisme prominent op de agenda van de moderne filosofie, aldus Rorty. Hoe weten we immers of onze representaties van de werkelijkheid betrouwbare representaties zijn?

Han Thomas Adriaenssen betoogt in zijn proefschrift dat de notie dat onze toegang tot de werkelijkheid gemedieerd is door representaties veel ouder is dan Descartes, en teruggaat op de middeleeuwse filosofie. Tevens stelt hij dat de sceptische problemen die met Descartes’ ‘representationalistische’ kijk op kennis en cognitie worden geassocieerd reeds in de dertiende en veertiende eeuw werden bediscussieerd. Het blijkt dat de manieren waarop Middeleeuwers en Vroeg-Moderne denkers spraken over het verband tussen scepticisme en representatie in hoge mate vergelijkbaar zijn. Ook de pogingen die zeventiende-eeuwse denkers ondernamen om het scepticisme te omzeilen, doen zeer aan die van hun middeleeuwse voorgangers denken. Centrale concepten (‘representatie’) en problemen (scepticisme) van de Vroeg-Moderne filosofie zijn dus ouder dan wel gedacht is. En omgekeerd is de middeleeuwse filosofie moderner dan men op het eerste gezicht zou vermoeden.

Han Thomas Adriaenssen studeerde aan de Rijksuniversiteit Groningen en sloot twee bacheloropleidingen en twee masteropleidingen cum laude af: Wijsbegeerte en Italiaans. Daarnaast studeerde hij ook vier jaar Slavische talen. Hij werd namens de Faculteit Wijsbegeere drie keer achter elkaar genomineerd voor de Docent van het Jaar-verkiezing van de RUG. Voor zijn promotieonderzoek, dat hij verrichtte bij de afdeling Geschiedenis van de filosofie aan de Faculteit Wijsbegeerte, kreeg hij een Toptalentbeurs van NWO.