Planning tegen beter in - rationele planning opnieuw bezocht: een Popperiaans perspectief

Promotie: dhr. T. van der Meulen, 14.30 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Planning tegen beter in - rationele planning opnieuw bezocht: een Popperiaans perspectief

Promotor(s): prof.dr. E.J.M.M. Arts, prof.dr. T.A.F. Kuipers, prof.dr.ing. G. de Roo

Faculteit: Ruimtelijke Wetenschappen

Planning tegen beter weten in

De studie van Tom van der Meulen is een (meta)-analyse van de verhouding tussen denken en doen, tussen voorbereiding en uitvoering, oftewel het implementation gap in de ruimtelijke planning. In de analyse van deze verhouding zijn globaal twee benaderingen getraceerd: (1) vanuit de handelende en overwegende actor: welke interventies zijn mogelijk, wat zijn te verwachten effecten bij diverse strategieën; en (2) vanuit de context waarin zich planningsroutines voltrekken, waarbij een interventie wordt gezien als een representatie van gedeeld begrip over hoe te interveniëren in welbepaalde omstandigheden. Zijn bij Popper deze twee perspectieven te relateren aan respectievelijk de argumentatieve en beschrijvende taalfuncties (waarbij hij met name de eerste benadering, verwant aan de context of justification het primaat geeft; de andere is verwant met de context of discovery), Rorty gaat een stap verder door de beide perspectieven met het begrip ironie aan elkaar te verbinden. In de praktijk van de planning botsen de beide perspectieven met elkaar in discussies over draagvlak en oplossingen die uitsluitend utilitair zijn geïnspireerd en die het aan draagvlak ontbreekt. Dit illustreert de betekenis van de tweeslag ‘maken en verkeren’ als structurele figuur in de analyse van beleid en bestuur. Dat niet alle plannen tot uitvoering komen is niet per se slecht; men kan daarover ook in redelijkheid met ironie oordelen. Dat wordt gedemonstreerd aan de planologische perikelen in het Oost-Groningse Ganzedijk, een klein dorp dat een voorbeeld had moeten worden voor een nieuwe strategie om met krimp om te gaan.

Tom van der Meulen (Gerkesklooster, 1947) studeerde Sociale Geografie en Planologie aan de VU te Amsterdam en was na zijn afstuderen werkzaam bij de provincie Zeeland. Vanaf medio jaren tachtig was hij coördinator planologisch onderzoek bij de provincie Fryslân. Hij verrichtte zijn promotieonderzoek bij de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de RUG, waar hij sinds 1996 werkzaam is als docent en coördinator van de masteropleiding planologie.