Koninklijke Onderscheiding voor Herbert Löhner

Prof.dr. H. (Herbert) Löhner (Duitsland, 1947) ontving 30 november 2012 een Koninklijke Onderscheiding uit handen van locoburgemeester E. Zwart van de gemeente Bedum. Löhner werd benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw.

De onderscheiding werd uitgereikt tijdens een ter ere van zijn afscheid georganiseerd symposium in Hampshire Hotel Plaza, Laan Corpus den Hoorn 300, Groningen.

Experimentele fysica

Löhner werkt sinds 1988 bij het Kernfysisch Versneller Instituut (KVI) van de Rijksuniversiteit Groningen, vanaf 1993 als hoogleraar Experimentele Fysica van Hadronen en Kernen. Zijn onderzoek richt zich op de samenstelling en wisselwerking van atoomkernen en andere kleine deeltjes. Hij organiseerde zijn onderzoek altijd binnen sterke internationale samenwerkingsverbanden en voerde veel experimenten uit bij grote internationale onderzoekscentra zoals CERN (Zwitserland), GANIL (Frankrijk), GSI en ELSA in Duitsland. Dit leverde hem zowel nationaal als internationaal een grote reputatie op. De laatste jaren verlegde Löhner zijn focus naar de zogenaamde astro-deeltjesfysica, een nieuw vakgebied op het grensvlak van de astrofysica en de deeltjesfysica, dat internationaal sterk in de aandacht is komen te staan. Hiervoor deed hij onderzoek met een grote onderwatertelescoop in de Middellandse Zee (ANTARES) die naar het heelal kijkt om bronnen van neutrino’s te zoeken.

Internationaal onderzoek

Löhner is intensief betrokken geweest bij de internationale onderzoekschool FANTOM – van 1998 tot 2003 als lid van het bestuur en van 2003 tot 2005 als directeur - en heeft daarmee het internationale onderwijs aan promovendi op een hoger plan gebracht. FANTOM is een internationale onderzoekschool op het gebied van de kern- en atoomfysica. Het was in 1994 de eerste – en lange tijd de enige – onderzoekschool in Nederland die in een internationale setting opereerde.

Hoewel Löhner zich altijd voornamelijk met fundamenteel onderzoek heeft beziggehouden, kijkt hij ook graag naar de toepassingen van de technologie. Zo heeft hij een belangrijke bijdrage geleverd aan het onderzoek op het gebied van de medische technologie door instrumentatie te ontwikkelen die de positiegevoeligheid van PET- en MRI-scanners significant zal verbeteren. Hij maakte naam als een van de leidende personen in het ontwikkelen van de TAPS-detector, die speciaal ontworpen is om fotonen met hoge nauwkeurigheid te meten. Ook speelde hij een belangrijke en leidende rol in het ontwerp van de Elektromagnetische Calorimeter, een onderdeel van de PANDA-detector die deel uit zal gaan maken van de nieuwe FAIR versnellerfaciliteit in Darmstadt.

Gedreven docent

Löhner heeft altijd met verve bijgedragen aan het ontwikkelen en geven van het universitaire onderwijs in de natuurkunde. Tekenend voor zijn stijl van onderwijs geven zijn het hoge inhoudelijke en didactische niveau en zijn enthousiasme. In 2005 heeft hij voor zijn bijzondere gave en inzet de facultaire onderwijsprijs gekregen van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de RUG.

In zijn functies als adjunct-directeur Fysica-Opleiding van de Onderwijscommissie Natuurkunde en facultair bestuurslid heeft Löhner zich sterk ingezet voor een nieuw Bachelor- en Mastercurriculum. Ook was hij betrokken bij het opzetten van een mastervariant Fysische instrumentatie en informatica.

Löhner heeft een sterke gedrevenheid om jongeren te interesseren voor natuurwetenschap en techniek. Een belangrijke maatschappelijke drijfveer voor hem is dat er in Nederland relatief weinig jongeren kiezen voor een studie in de exacte hoek en dat de maatschappij en economie daardoor een groot potentieel aan technisch opgeleide jongeren misloopt. Löhner zet zich daarom in om met aansprekend onderwijs jongeren te interesseren voor een loopbaan in de natuurwetenschappen en techniek. Zo heeft hij onnoemelijk vaak demonstratie-opstellingen ontwikkeld, groepen rondgeleid, speciale lessen gegeven op middelbare scholen en voorlichtingsmateriaal gemaakt.

Discovery Truck

Löhner is vele malen gastdocent geweest in de Discovery Truck, het rondreizende laboratorium annex collegezaal van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de RUG. Deze truck reist naar middelbare scholen om scholieren enthousiast te maken voor wetenschap en techniek door ze zelf te laten experimenteren en in contact te laten komen met wetenschappers.

Een belangrijk wapenfeit was Löhners actieve betrokkenheid bij de organisatie van de activiteiten in het kader van het ‘World Year of Physics’ in 2005, zowel in Groningen als nationaal. Onvermoeibaar en vol creativiteit heeft hij vormgegeven aan memorabele activiteiten als natuurkundeproeven in winkels, de Magdeburger halve bollen op de Grote Markt, de slinger van Foucault in de Martinikerk en de ‘fietsica’-manifestatie.

Noot voor de pers

Nadere informatie via de afdeling Communicatie, tel. 050-363 4444, e-mail: communicatie rug.nl