Public reason and religious arguments

Promotie: mw. A. Schuster, 16.15 uur, Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen

Proefschrift: Public reason and religious arguments

Promotor(s): prof.dr. R. Boomkens

Faculteit: Wijsbegeerte

Contact: Anke Schuster, e-mail: a.schuster@rug.nl

Religieuze argumenten verdienen meer ruimte in publieke debat

Is het legitiem om religieuze argumenten te gebruiken in het publieke debat? In de politieke filosofie is deze kwestie het onderwerp van theorieën van de publieke rede. De publieke rede is een concept uit de liberale politieke theorie dat aangeeft welke argumenten al dan niet mogen worden gebruikt in het publieke debat. Vaak worden religieuze argumenten bij de niet geoorloofde argumenten gerekend. In haar proefschrift bekritiseert Anke Schuster deze theorieën wegens de mate waarin zij van burgers met en zonder publiek ambt zelfbeperking vragen wat betreft het gebruik van religieuze argumenten. Zij pleit er voor dat religieuze argumenten in het publieke debat veel meer ruimte krijgen dan de meeste aanhangers van de publieke rede bereid zijn toe te staan.

Ook die filosofen die tegemoet proberen te komen aan de tegenwerping dat het uitsluiten van religieuze argumenten teveel van gelovige burgers vraagt leggen in hun theorieën onredelijke beperkingen op aan religieuze burgers, aldus Schuster. Dat soort beperkingen wordt gebaseerd op het argument van dwang. Schuster betoogt echter dat dat argument alleen overtuigend is in het geval van burgers met een publiek ambt en niet in het geval van gewone burgers. Zij stelt daarom voor om zelfbeperking alleen van burgers met een publiek ambt te vragen. Een uitzondering hierop moet worden gemaakt voor parlementsleden van religieuze partijen, omdat het hun taak is om religieuze burgers te vertegenwoordigen. In tegenstelling tot een weidverbreide opvatting staan de meeste religieuze partijen niet op gespannen voet met de liberale democratie. Degenen die dat wel doen dienen getolereerd te worden.

Anke Schuster (Roemenië, 1979) studeerde politicologie en geschiedenis aan de universiteiten van Osnabrück (D) en Warwick (GB). Ze verrichtte haar promotieonderzoek bij de vakgroep praktische filosofie aan de Faculteit Wijsbegeerte van de RUG.